Monitor Prawa Pracy
nr 1/2022
Uprawnienie do odprawy emerytalnej pracownika służby cywilnej mającego status emeryta wojskowego
DOI: 10.32027/MOPR.22.1.7
starszy asystent sędziego SN
Abstrakt
Pracownik pobierający emeryturę wojskową może nabyć prawo do odprawy emerytalnej na podstawie art. 94 ustawy 21.11.2008 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1233 ze zm.; dalej jako: SłCywU), o ile rozwiązanie stosunku pracy będzie skutkowało rezygnacją ze statusu pracownika i przejściem na status emeryta.
Wyrok SN z 29.9.2021 r., II PSKP 48/21, niepubl.
Stan faktyczny
Sąd Okręgowy wyrokiem z 15.4.2019 r. oddalił apelację powoda od wyroku SR z 16.1.2019 r. oddalającego powództwo przeciwko pracodawcy – urzędowi służby cywilnej o zapłatę odprawy emerytalnej w kwocie 37 469 zł.
Sąd Rejonowy ustalił, że 31.1.2016 r. powód został zwolniony z czynnej służby wojskowej w związku z przejściem na emeryturę wojskową (ma status emeryta wojskowego) i otrzymał z tego tytułu odprawę. Od 2.5.2016 r. strony wiązała umowa o pracę, na stanowisku radcy prawnego, którą powód wypowiedział 30.10.2017 r., domagając się od pracodawcy odprawy emerytalnej na podstawie art. 94 ust. 1 SłCywU. Obecnie prowadzi działalność gospodarczą w formie kancelarii prawnej. Powód ma 47 lat i nie spełnia tym samym warunków do uzyskania emerytury z powszechnego systemu ubezpieczenia społecznego (FUS).
Sąd Rejonowy zważył, że o bezzasadności powództwa przesądza brak związku między ustaniem stosunku pracy powoda a przejściem na emeryturę, a w zasadzie brak przejścia na emeryturę z powszechnego systemu ubezpieczeń. Rozwiązanie stosunku pracy przez powoda nie miało związku z przejściem na emeryturę i nie wiązało się z zakończeniem przez niego aktywności zawodowej, skoro po ustaniu zatrudnienia u pozwanego prowadzi on kancelarię prawną. Przyjęcie argumentacji przeciwnej doprowadziłoby do absurdalnej wykładni art. 921 KP czy art. 94 SłCywU, kiedy to emeryt wojskowy, niemający wymaganego wieku do nabycia emerytury z systemu powszechnego, który po odejściu ze służby wojskowej znajdujący zatrudnienie na otwartym rynku pracy, aby uzyskać status emeryta wojskowego – pracownika, po krótkim czasie rozwiązywałby stosunek pracy, by otrzymać odprawę emerytalną.
Sąd Okręgowy, podzielając co do zasady stanowisko SR, wskazał, że dla rozstrzygnięcia sprawy istotne było to, że powód w związku z zakończeniem 31.1.2016 r. służby wojskowej ma status emeryta wojskowego, a do emerytury powszechnej z FUS nie ma prawa, nie spełnia bowiem przesłanek z ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 291 ze zm.; dalej jako ustawa emerytalna lub EmRentyFUSU). Przez cały czas powód pobierał emeryturę wojskową, do której nabył prawo przed nawiązaniem stosunku pracy z pozwanym i nadal ją pobiera. Związek czasowy między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę nie istnieje natomiast wówczas, gdy pracownik nabył prawo do emerytury lub renty w czasie zatrudnienia i kontynuując pracę, korzystał z jednego z tych świadczeń, a następnie doszło do rozwiązania stosunku pracy. Tym bardziej że powód nawiązał stosunek pracy już po nabyciu prawa do emerytury wojskowej. Mimo że w orzecznictwie zakwestionowano pogląd o uzależnieniu odprawy z art. 921 KP od przejścia na emeryturę z FUS, nie zmienia to faktu, że dla nabycia prawa do tej odprawy musi dojść do ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, a taki związek w sprawie nie zachodzi.
Powód zaskarżył wyrok SO skargą kasacyjną, zarzucając naruszenie art. 94 ust. 1 SłCywU przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że warunkiem uzyskania odprawy emerytalnej jest spełnienie warunków uprawniających do nabycia emerytury „cywilnej” z FUS, a ustanie stosunku pracy nie pozostaje w związku z przejściem na emeryturę, gdy jest wynikiem dobrowolnej decyzji ubezpieczonego, podczas gdy niespełnienie przez skarżącego warunków do uzyskania emerytury z FUS (wobec objęcia go systemem zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych) oraz prowadzenie dalszej aktywności zawodowej w formie działalności gospodarczej nie oznacza braku związku między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę.
