Monitor Prawniczy

nr 8/2024

Skład sądu w postępowaniu cywilnym po zmianach - uwagi w kontekście prawa jednostki do rzetelnego procesu

DOI: 10.32027/MOP.24.8.1
Maciej Świder
Autor jest asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, Zastępcą Przewodniczącego VI Wydziału Cywilnego
Abstrakt

W niniejszym artykule omówiony został sposób ukształtowania składów orzekających w postępowaniu cywilnym w dobie pandemii COVID-19 (w drodze ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) oraz po jej zakończeniu (na podstawie ustawy z 7.7.2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw). Problematyka poruszona w artykule dotyczy wpływu przyjętych przez ustawodawcę rozwiązań na prawo jednostki do rzetelnego procesu. W artykule wskazano na pozytywne aspekty, ale też szereg zagrożeń związanych z rezygnacją z kolegialności orzekania w postępowaniu cywilnym, dokonując oceny czy aktualnie obowiązująca regulacja spełnia minimalne standardy w zakresie prawa do sądu.

Słowa kluczowe
specustawa COVID-19, prawo do rzetelnego procesu, skład sądu, kolegialność
Bibliografia
P. Grzegorczyk, K. Weitz [w:] Konstytucja RP. Komentarz. T. I, pod red. M. Safjana, L. Boska, Warszawa 2016; J. Gudowski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. I. Postępowanie rozpoznawcze, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2016; P. Hofmański, A. Wróbel [w:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1-18, pod red. L. Garlickiego, Warszawa 2010; I. Kunicki [w:] Kodeks postępowania cywilnego. T. IA, pod red. A. Góry-Błaszczykowskiej, Warszawa 2020, Legalis, kom. do art. 47; A. Kwaśniak, Praktyczne implikacje zasady udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, wynikającej z art. 182 Konstytucji RP, w kontekście najnowszych regulacji, „Monitor Prawniczy” Nr 8/2022; A. Łazarska, Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012; K. Markiewicz, Wpływ regulacji „covidowych” na zasadę niezmienności (stabilności) oraz kolegialność składów sądów odwoławczych, „Polski Proces Cywilny” Nr 1/2022; A. Olaś, Kolegialność a jednoosobowość - skład sądu I instancji w procesie cywilnym: doświadczenia i pespektywy, „Polski Proces Cywilny” Nr 3/2020; W. Sanetra, Sąd właściwy w rozumieniu Konstytucji RP, „Przegląd Sądowy” Nr 9/2011; P. Szymaniak, Rozłam w sądach, „Dziennik Gazeta Prawna” Nr 85/2023; T. Wiśniewski [w:] D. Dończyk, J. Iwulski, G. Jędrejek, I. Koper, G. Misiurek, M. Orecki, P. Pogonowski, S. Sołtysik, D. Zawistowski, T. Zembrzuski, T. Wiśniewski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. II, Warszawa 2021; T. Zembrzuski, Przeciwdziałanie i zwalczanie epidemii COVID-19 w postępowaniu cywilnym, czyli pożegnanie z kolegialnością orzekania, „Polski Proces Cywilny” Nr 1/2022; T. Zembrzuski, Między Scyllą a Charybdą, „Dziennik Gazeta Prawna” Nr 85/2023.