Monitor Prawniczy

nr 6/2024

Nowe przesłanki niegodności dziedziczenia

DOI: 10.32027/MOP.24.6.2
Przemysław Wołowski
dr hab. Akademia im. Leona Koźmińskiego w Warszawie
Abstrakt

Publikacja jest poświęcona nowym przesłankom niegodności dziedziczenia, które obowiązują od 15.11.2023 r. Ustawodawca w art. 928 KC dodał dwie nowe przesłanki niegodności dziedziczenia, tj. przesłankę uporczywego uchylania się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego oraz przesłankę uporczywego uchylania się od obowiązku pieczy nad spadkodawcą.
W oparciu dotychczasową aksjologię oraz w konstrukcję normatywną instytucji indignitas, oraz treść normatywną art. 928 § 1 KC dokonano oceny, czy nowe przesłanki niegodności dziedziczenia (art. 928 § 1 pkt 4 i 5 KC) nie naruszają konstrukcji normatywnej instytucji dziedziczenia oraz wpisują się w dotychczasowe podłoże aksjologiczne instytucji indignitas, czyli sprowadzają się do przewinień spadkobiorcy wobec spadkodawcy.

Słowa kluczowe
niegodność dziedziczenia, spadkodawca, spadkobierca, uporczywość, obowiązek alimentacyjny, obowiązek pieczy
Bibliografia
R. Dworkin, Biorąc prawa poważnie, Warszawa 1998; Fascynujące ścieżki filozofii prawa, pod red. J. Zajadły, Warszawa 2021; L. Gardocki, L,, Prawo karne, Warszawa 2002; J. Gwiazdomorski, Prawo spadkowe w zarysie, Warszawa 1967; Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. K. Osajdy, W. Borysiaka, Legalis 2023; Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. M. Załuckiego, Legalis 2023; Kodeks cywilny. Komentarz. T. 3, pod red. Z. Resicha, Warszawa 1972; Kodeks cywilny. Komentarz. T. IV. Zobowiązania. Część szczegółowa, pod red. J. Gudowskiego, Lex 2017; Kodeks cywilny. Komentarz. T. VI. Spadki, pod red. J. Gudowskiego, Lex 2017; Kodeks cywilny. T. II. Komentarz do art. 450-1088. Przepisy wprowadzające, pod red. K. Pietrzykowskiego, Legalis 2021; Kodeks cywilny. T. III. Komentarz. Art. 627-1088, pod red. M. Gutowskiego, Legalis 2022; Kodeks cywilny z komentarzem. T. II, pod red. J. Winiarza, Warszawa 1988; Kodeks karny. Część ogólna. T. I. Cz. II. Komentarz do art. 53-116, pod red. W. Wróbla, A. Zolla, Lex 2016; K. Kolańczyk, Prawo rzymskie, Warszawa 1976; M. Kuryłowicz, A. Wiliński, Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Kraków 2000; Łacińska terminologia prawnicza, pod red J. Zajadły, Warszawa 2019; E. Łapińska, Uporczywe uchylanie się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego jako przesłanka niegodności dziedziczenia, „Transformacje Prawa Prywatnego” Nr 1/2023; A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Lex 2010; T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2003; K. Sójka-Zielińska, Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność, Warszawa 2009; System Postępowania Cywilnego. T. 8. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, pod red. K. Flagi-Gieruszyńskiej, Warszawa 2021; System Prawa Prywatnego. T. 10. Prawo spadkowe, pod red. B. Kordasiewicza, Warszawa 2015; System Prawa Prywatnego. T. 12. Prawo rodzinne i opiekuńcze, pod red. T. Smyczyńskiego, Warszawa 2011; A. J. Zajadło, Minima Iuridica. Refleksje o pewnych (nie)oczywistościach prawniczych, Sopot 2019; Wolter, J. Ignatowicz, K. Stefaniuk, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001.