Abstrakt

Odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego pełnią różne funkcje w ramach obrotu cywilnoprawnego, w szczególności stymulują dłużnika do spełnienia świadczenia w terminie czy wyrównują wierzycielowi uszczerbek z tytułu braku możliwości korzystania ze środków pieniężnych. Ogólne reguły zasądzania odsetek za opóźnienie wyznaczają art. 481–482 KC, przepisy te są wykładane w powiązaniu z art. 455 KC. Istotne odrębności wykazuje jednak zagadnienie zasądzania odsetek za opóźnienie od roszczeń odszkodowawczych. Zgodnie z dominującym stanowiskiem orzecznictwa, odsetki za opóźnienie są tu należne dopiero od dnia wyrokowania przez sąd. Źródłem odrębności są regulacje dotyczące zasad ustalania wysokości odszkodowania z art. 363 § 2 KC. Ten przepis nie tylko modyfikuje zasady przyznawania odsetek, ale również wpływa na ich charakterystykę prawną wywołując wzrost napięcia między poszczególnymi funkcjami odsetek za opóźnienie. Wydaje się jednak, że nie ma konstrukcyjnych przeciwskazań w zasądzeniu odsetek za opóźnienie według innej daty niż data stanowiąca podstawę dla ustalania odszkodowania z art. 363 § 2 KC. Kluczowy jest tu argument funkcjonalny, a więc zakaz wzbogacenia się poszkodowanego w następstwie wyrządzenia mu szkody. Siła jego oddziaływania jest jednak związana z określoną charakterystyką stosunków społeczno-gospodarczych obowiązującą w okresie wykształcenia się dominującej linii orzeczniczej.