Monitor Prawniczy

nr 9/2016

Zdolność sądowa stowarzyszenia zwykłego w postępowaniu cywilnym – glosa – I CSK 396/14

Edyta Hadrowicz
Adiunkt i wykładowczyni Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku. Autorka brała aktywny udział, jako ekspertka od spraw stowarzyszeniowych, w pracach legislacyjnych nad zmianą ustawy – Prawo o stowarzyszeniach, prowadzonych przez Kancelarię Prezydenta RP, oraz w pracach podkomisji i komisji sejmowych nad nowelizacją Prawa o stowarzyszeniach.
Abstrakt

1. Przepis art. 64 § 11 KPC, po uchyleniu art. 64 § 2 KPC, wiąże zdolność sądową organizacji pozarządowych (dawniej organizacji społecznych) z przyznaniem im zdolności prawnej. Niezależnie od tego możliwe jest przyznanie określonej jednostce niemającej zdolności prawnej, z mocy wyraźnego przepisu, szczególnej zdolności sądowej. Organizacje pozarządowe wyposażone w osobowość prawną mają zdolność sądową na podstawie art. 64 § 1 KPC. Organizacje pozarządowe niebędące osobami prawnymi mają zdolność sądową na podstawie art. 64 § 11 KPC, jeżeli ustawa przyznaje im zdolność prawną.
2. Stowarzyszenia zwykłe stanowiące uproszczoną formę stowarzyszenia, z mocy wyraźnego przepisu art. 40 ustawy z 7.4.1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, nie mają osobowości prawnej, co wyklucza poddanie ich regulacjom dotyczącym osób prawnych. Brak jest przepisu, który przyznawałyby im zdolność prawną, co wyłącza stosowanie do nich art. 331 KC.
Postanowienie SN z 16.4.2015 r., I CSK 396/14, Legalis