Abstrakt
Niniejsze studium podejmuje problematykę pojęcia świadczenia, mającego fundamentalny charakter dla instytucji nienależnego świadczenia uregulowanej w art. 410 i n. KC. W ramach opracowania wskazano, jakie cechy powinno spełniać każde świadczenie, aby móc je wyodrębnić pośród innych zachowań człowieka. Rozważania w tym zakresie są prowadzone na początku na gruncie art. 353 KC, a wynik dokonanej analizy zostaje następnie przełożony na pojęcie świadczenia z art. 410 KC. Stanowi to wstęp dla próby wyjaśnienia, w jaki sposób należy rozumieć termin „świadczenie” w kontekście przepisów o nienależnym świadczeniu. Szczególną uwagę zwrócono na takie zagadnienia jak: cel świadczenia, relacja między terminami „świadczenie” a „przysporzenie”, podstawa prawna świadczenia czy przesłanki nienależnego świadczenia. Pozwoliło to na podjęcie jednego z najistotniejszych problemów, jakie pojawiają się na gruncie przepisów o nienależnym świadczeniu, a mianowicie: w jaki sposób zdefiniować świadczenie, jeżeli może być ono spełnione mimo braku istniejącego zobowiązania, a nawet ze świadomością braku zobowiązania występującą u świadczącego? Dla rozstrzygnięcia wskazanego problemu przytoczono najważniejsze wypowiedzi nauki w przedmiocie nienależnego świadczenia (bezpodstawnego wzbogacenia) oraz wybrane orzecznictwo SN i sądów apelacyjnych. Ostatecznie podjęto próbę sformułowania własnej definicji terminu „świadczenie” pojawiającego się w przepisach regulujących instytucję nienależnego świadczenia.