Abstrakt

§ 1. Wprowadzenie Charakter prawny umowy unormowanej w art. 392 KC budzi kontrowersje. Niektórzy widzą w niej umowę zobowiązującą osobę trzecią do spowodowania (uzyskania takiego rezultatu), by wierzyciel z innego stosunku prawnego nie żądał od swego dłużnika (będącego zarazem wierzycielem osoby trzeciej w umowie z art. 392 KC) spełnienia świadczenia (dalej: umowa o rezultat). Inni zaś dopatrują się w niej umowy zobowiązującej osobę trzecią do naprawienia szkody, poniesionej przez jej kontrahenta (a dłużnika w innym stosunku prawnym) wskutek spełnienia przezeń świadczenia na rzecz jego wierzyciela (dalej: umowa o naprawienie szkody). Zarazem też zwolennicy każdego z poglądów twierdzą, że umowa z art. 392 KC jest umową gwarancyjną. Moim zdaniem, ujęcie słowne art. 392 KC pozwala na obronę każdego ze wskazanych wyżej jej ujęć – poza jednym. Gdy bowiem rozumieć ją jako umowę o rezultat, nie będzie ona wówczas umową gwarancyjną w żadnym z przyjmowanych w doktrynie znaczeń tego pojęcia. Rozstrzygnięcie wskazanych wyżej sporów co do rozumienia treści art. 392 KC wymaga przypomnienia podobnej instytucji uregulowanej w art. 182 KZ, w kontekście prawnoporównawczym. Współczesne dyskusje na temat art. 392 KC nawiązują bowiem do ówczesnych uzasadnień, mimo zmienionego stanu prawnego. Stąd też być może biorą się dzisiejsze kontrowersje.