Abstrakt

§ 1. Międzynarodowe prawo konkurencji  Umowy międzynarodowe odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu prawa zwalczenia nieuczciwej konkurencji. Wiele z nich ma charakter porozumień wielostronnych (konwencji) o zasięgu światowym bądź regionalnym. Pozwala to mówić o istnieniu międzynarodowego prawa zwalczania nieuczciwej konkurencji. Jego istota polega na harmonizacji zasad prawa nieuczciwej konkurencji wśród państw-stron konwencji przez zobowiązanie państw do wprowadzenia stosownych rozwiązań do wewnętrznych porządków prawnych oraz wyznaczenie minimalnych standardów, jakim powinny odpowiadać przepisy krajowe. Na międzynarodowe prawo zwalczania nieuczciwej konkurencji nie składają się natomiast dwustronne umowy między państwami dotyczące tej dziedziny, które służą zapewnieniu ochrony partykularnych interesów poszczególnych państw (przede wszystkim w zakresie ochrony oznaczeń geograficznych1).   Inicjatywy, których przedmiotem było unormowanie zagadnień zwalczania nieuczciwej konkurencji na poziomie międzynarodowym, pojawiły się w II połowie XIX w. wraz z rozwojem handlu międzynarodowego i zwiększeniem poziomu konkurencji. Pierwotne plany były bardzo ambitne i zakładały ujednolicenie przepisów o ochronie własności przemysłowej i handlowej2. W pierwotnym wersji Konwencji paryskiej z 20.3.1883 r. o ochronie własności przemysłowej brakowało odniesień do omawianej problematyki. Ograniczała się ona do zharmonizowania zasad ochrony praw własności przemysłowej. Powstanie międzynarodowego prawa o zwalczeniu nieuczciwej konkurencji wiąże się z wprowadzeniem stosownych zmian do Konwencji paryskiej w ramach konferencji rewizyjnej w Brukseli w 1900 r.3 W jej wyniku do pierwotnego tekstu dodano art. 10bis zobowiązujący strony Konwencji paryskiej do zapewnienia skutecznej ochrony przed nieuczciwą konkurencją przynależnym z innych państw członków Międzynarodowego Związku Ochrony Własności Przemysłowej. W wyniku konferencji w Waszyngtonie z 1911 r. nieuczciwa konkurencja została uznana za jeden przedmiotów własności przemysłowej i wymieniona w art. 1 ust. 2 Konwencji paryskiej. Przepis art. 10bis Konwencji paryskiej został zmieniony na konferencji w Hadze z 1925 r. Przy tej rewizji Konwencji paryskiej dodano art. 10ter. Próbowano również wymienić w art. 10bis czyny nieuczciwej konkurencji, które powinno przewidywać prawo krajowe4. Konsensus udało się jednak zbudować tylko wokół niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd co do tożsamości przedsiębiorstwa oraz oczerniania konkurenta. W ramach konferencji lizbońskiej z 1958 r. minimalny katalog czynów nieuczciwej konkurencji, jakie powinny zakazać państwa związane konwencją, poszerzono o oznaczenia wprowadzające w błąd co do właściwości towaru. W obecnym brzmieniu, ustalonym na konferencji w Sztokholmie w 1967 r., art. 10bis składa z trzech ustępów. Ustęp 1 powiela pierwotną treść art. 10bis. Uzupełnia obowiązki wynikające z art. 9 i 10 nakładając na strony konwencji obowiązek zapewnienia własnym przynależnym oraz przynależnym z pozostałych państw związkowych ochrony przed aktami nieuczciwej konkurencji5. Artykuł 10bis ust. 2 definiuje czyn nieuczciwej konkurencji jako „akt konkurencji sprzeczny z uczciwymi zwyczajami w dziedzinie przemysłu lub handlu”. Z przepisu tego nie wynika obowiązek wprowadzenia klauzuli generalnej do prawa krajowego6. Artykuł 10bis ust. 3 wymienia postacie nieuczciwej konkurencji, które państwa-strony powinny zakazać7. Przepis art. 10bis ust. 3 uznawany jest za samowykonalny8. Obok art. 10bis, z prawem zwalczania nieuczciwej konkurencji związany jest art. 10ter, dotyczący zasad dochodzenia roszczeń z tytułu czynów nieuczciwej konkurencji w państwach związanych konwencją przez przynależnych innych państw9. Przepis powiela rozwiązanie wynikające z art. 2 Konwencji paryskiej, który wprowadza zasadę traktowania narodowego10. Zagadnień objętych zakresem prawa nieuczciwej konkurencji dotyczą również Porozumienie madryckie dotyczące zwalczania fałszywych oznaczeń pochodzenia towarów z 14.4.1891 r. oraz Porozumienie lizbońskie o ochronie nazw pochodzenia i ich międzynarodowej rejestracji z 31.10.1958 r.  Problematyka nieuczciwej konkurencji była przedmiotem unormowań traktatów kończących I wojnę światową. Przepisy art. 274 Traktatu Pokoju między Mocarstwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Niemcami, podpisanego w Wersalu dnia 28.6.1919 r.11, art. 226 Traktatu o pokoju pomiędzy Mocarstwami Sprzymierzonymi Stowarzyszonemi a Austrią, podpisanym w Saint-Germain en Laye w dniu 10.9.1919 r.12, nakładały na państwa centralne obowiązek...