Abstrakt

Zakres zadań podmiotów publicznych uzależniony jest od przyjętej ideologii określającej obowiązki państwa i samorządu w danym kraju. Podlega on zmianom na skutek przemian politycznych, gospodarczych i społecznych, a wyrazem tego są nowe regulacje prawne. Cedowanie części obowiązków podmiotów publicznych na jednostki prywatne jest stosowane od wieków, a wynika z możliwości czerpania dochodów z dostarczania pewnych typów usług i dóbr o charakterze publicznym oraz ograniczeń finansowych podmiotów publicznych. Już w Digestia Iustiniani wspomina się o robotach publicznych i udzielaniu koncesji. W okresie średniowiecza, w szczególności w południowo-zachodniej części Francji, także stosowane były umowy dotyczące budowy i utrzymania nowych miast, które zakładały realizację wielu prac przez mieszkańców. W wiekach późniejszych wiele poważnych i kosztownych prac infrastrukturalnych było realizowanych przez przedsiębiorców, którzy umacniali brzegi rzek, budowali kanały, drogi, zajmowali się usuwaniem śmieci czy dostarczaniem poczty, aby uzyskać korzyści finansowe. Rozwój kolei w Stanach Zjednoczonych, Indiach, często transportu publicznego w miastach także możliwy był dzięki współdziałaniu podmiotów publicznych i prywatnych. Jednakże w Europie wzrost roli państwa w gospodarce, związany z przygotowaniami wojennymi, a następnie koniecznością usuwania skutków zniszczeń wojennych, problemy z dotrzymaniem warunków umów zawartych na wiele lat, przy szybko zmieniającej się koniunkturze gospodarczej, zmniejszyły rozmiar współpracy między podmiotami publicznymi i prywatnymi. Ten stan zaczął się zmieniać od lat 70., kiedy to w obliczu kryzysu gospodarczego i zmian politycznych stało się oczywiste, że niezbędne jest zmniejszenie udziału podmiotów publicznych w gospodarce. Państwa Europy Zachodniej, a szczególnie Wielka Brytania, rozpoczęły proces prywatyzacji usług i dóbr publicznych oraz zarządzania nimi, podmioty publiczne starały się wprowadzać nowe zasady gospodarki finansowej, wzorowane na tych, które obowiązywały w sektorze przedsiębiorstw. Zaczęto także instytucjonalizować partnerstwo podmiotów prywatnych i publicznych.