Monitor Prawa Handlowego

nr 1/2021

Pojęcie grupy kapitałowej w przepisach Prawa farmaceutycznego oraz ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

DOI: 10.32027/MPH.21.1.5
Michał Bieniak
Autor jest adwokatem.
Abstrakt

W sprawie niniejszej spór dotyczył tego, czy skarżącemu można przypisać cechy, o których mowa w art. 99 ust. 3 pkt 3 Prawa farmaceutycznego, stanowiące – z mocy odwołującego się doń art. 104a ust. 1 pkt 1 PrFarm – przeszkodę przeniesienia zezwolenia. (...). W myśl art. 99 ust. 3 pkt 3 PrFarm zezwolenia nie wydaje się, jeżeli wnioskodawca jest członkiem grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, której członkowie prowadzą na terenie województwa więcej niż 1% aptek ogólnodostępnych. Ten antykoncentracyjny przepis odwołuje się do unormowania art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, definiującego pojęcie grupy kapitałowej jako „wszystkich przedsiębiorców, którzy są kontrolowani w sposób bezpośredni lub pośredni przez jednego przedsiębiorcę, w tym również tego przedsiębiorcę”. Przejęcie kontroli to także pojęcie należące do języka prawnego, bo zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Po myśli tego przepisu przejęcie kontroli polega na wszelkich formach bezpośredniego lub pośredniego uzyskania przez przedsiębiorcę uprawnień, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców. „Wywieranie decydującego wpływu” należy do sformułowań niedookreślonych, które wypełniane są treścią w procesie wykładni. Do uprawnień silniejszego gospodarczo przedsiębiorcy, które tworzą tego rodzaju zależności, zaliczono w art. 4 ust 1 pkt 4 lit. a–f ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów tylko przykładowo dysponowanie decydującym prawem głosu w organach zarządzających innym przedsiębiorcą, powoływanie lub odwoływanie większości członków jego zarządu lub rady nadzorczej, obsadzanie większości członków zarządu takiego przedsiębiorcy, dysponowanie całym bądź częścią mienia innego przedsiębiorcy oraz zawarcie umowy zarządzania z innym przedsiębiorcą lub przekazywanie mu zysku. Katalog ten nie jest, jak zaznaczono, wyczerpujący. Podlega on uzupełnieniu, w zależności od znamion konkretnego przypadku i sytuacji rynkowej. Możemy mieć do czynienia z przejęciem kontroli nawet wówczas, gdy nie jest spełniona żadna ze zdefiniowanych w podpunktach oznaczonych literami od a do f przesłanek, o ile zachodzi opisana w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy sytuacja „bezpośredniego lub pośredniego uzyskania przez przedsiębiorcę uprawnień, które osobno albo łącznie, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiają wywieranie decydującego wpływu na innego przedsiębiorcę lub przedsiębiorców”. Antykoncentracyjna funkcja wskazanego przepisu służyć ma zabezpieczeniu rynku leków i produktów leczniczych przed takimi powiązaniami pomiędzy przedsiębiorcami, które mogłyby wpływać na dostęp do tych produktów i kształtowanie ich cen.
Wyrok WSA w Warszawie z 28.1.2021 r., VI SA/Wa 707/20