Monitor Prawa Handlowego

nr 4/2017

Sprzeczność klauzuli poufności z zasadami współżycia społecznego jedynie wyjątkowo

Radosław L. Kwaśnicki
Autor jest uczestnikiem studiów doktoranckich prowadzonych w ramach Europejskiego Kolegium Doktorskiego „Transformacja systemowa i ujednolicenie prawa w łączącej się Europie” na Wydziałach Prawa Uniwersytetów w Krakowie, Moguncji oraz Heidelbergu. Artykuł powstał dzięki kancelarii prawniczej GLEISS LUTZ HOOTZ HIRSCH (biuro w Warszawie)
Magdalena Rosa
aplikant radcowski w Kancelarii RKKW – KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy (www.rkkw.pl)
Abstrakt

Korzystanie z zasad współżycia społecznego jako podstawy uznania czynności prawnej za nieważną wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Sąd, przyjmując taką sprzeczność, powinien ustalić, na czym polega ta sprzeczność (jaka konkretnie zasada została naruszona), przez kogo, w jaki sposób i na czym samo naruszenie polega i z jakich przyczyn. Odwołanie się ogólnie do klauzul generalnych, czy wartości przez nie chronionych, może prowadzić do niedopuszczalnej arbitralności w stosowaniu prawa i w rezultacie spowodować naruszenie zasady pewności obrotu, która w gospodarce rynkowej ma zasadnicze znaczenie. Sprzeczność czynności prawnej z zasadami współżycia społecznego występuje dopiero wtedy, gdy umowa nie respektuje określonego zakazu znajdującego głębokie uzasadnienie aksjologiczne – moralne, tj. zawiera treść lub cel moralnie zakazany oraz gdy nie zawiera treści wynikającej z normy o charakterze moralnym, np. narusza wolność człowieka, swobodę działalności gospodarczej, równość stron, wolną konkurencję, godzi w rodzinę lub dobro dziecka.

Wyrok SN z 12.10.2017 r., IV CSK 660/16, Legalis