Abstrakt
W opracowaniu przedstawiono zagadnienia związane z przestępstwem niewykonania orzeczenia zobowiązującego do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia, którego znamiona zostały określone w art. 218 § 3 KK. Przestępstwo to zostało wprowadzone do systemu prawa w 2007 r. jako jedna z instytucji mających służyć wyeliminowaniu zjawiska niewypłacania lub częściowego niewypłacania należności pracowniczych, również tych stwierdzonych już orzeczeniem sądu. Autor nie tylko analizuje ustawowe znamiona i zasady karania za popełnienie tego przestępstwa, ale też poddaje ocenie zasadność wprowadzenia art. 218 § 3 do Kodeksu karnego.Wprowadzenie art. 218 § 3 do Kodeksu karnegoPrzepis art. 218 § 3 został wprowadzony do Kodeksu karnego z mocą obowiązującą od 1.7.2007 r., a to w związku z wejściem w życie nowej ustawy o inspekcji pracy1. Zasadniczym założeniem tej ustawy było wzmożenie nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy w warunkach zróżnicowania form prawnoorganizacyjnych podmiotów zatrudniających pracowników, wzrostem konkurencyjności firm i pogłębiającą się niestabilnością rynku pracy poprzez – jak to określono w uzasadnieniu projektu ustawy – zdecydowane, sprawne i skuteczne działania2. Realizację tego założenia miało zapewnić m.in.:
– rozszerzenie katalogu przestępstw przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową o przestępstwo polegające na niewykonaniu orzeczenia sądu nakazującego wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia pieniężnego ze stosunku pracy (art. 218 § 3 KK);– przyznanie PIP w postępowaniu karnym możliwości wykonywania praw pokrzywdzonego (art. 49 § 3a KPK)3.Od 1.7.2007 r. w art. 218 KK stypizowane są trzy typy przestępstwa naruszenia praw pracownika:
1) uporczywe lub złośliwe naruszenie praw pracownika;2) odmowa przywrócenia do pracy pracownika, o którego przywróceniu orzekł „właściwy organ”;3) niewykonanie orzeczenia zobowiązującego do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy.Godzi się dodać, że z 31.5.2013 r. art. 218 § 3 KK został zmieniony, ale nowelizacja miała jedynie charakter porządkujący i wiązała się z wprowadzeniem do Kodeksu karnego art. 218 § 1a w miejsce uznanego za niekonstytucyjny art. 218 § 14. Przepis art. 218 § 1a KK określa bowiem podmiot wszystkich trzech typów przestępstw wskazanych w art. 218 KK.