Monitor Prawa Pracy

nr 11/2014

Autonomiczna definicja pracownika

Andrzej Marian Świątkowski
Autor jest profesorem zwyczajnym, profesorem Jean Monneta europejskiego prawa pracy, kierownikiem Katedry Prawa Pracy i Polityki Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkiem i wiceprzewodniczącym Komitetu Praw Społecznych Rady Europy.
Abstrakt

W niniejszym opracowaniu autor poddaje analizie porównawczej obowiązującą w polskim prawie definicję pracownika z przepisami prawa pracy UE oraz orzecznictwem TSUE. Uwagi wstępne Przepisy prawa pracy UE gwarantują pracownikom, osobom zatrudnionym, świadczącym usługi oraz samozatrudnionym i członkom ich rodzin prawo swobodnego przemieszczania się w celu poszukiwania, podejmowania i świadczenia pracy w ramach wspólnego rynku. Swoboda przemieszczania się pracowników (art. 45 Traktatu z 30.3.2010 r. o funkcjonowaniu Unii Europejskiej1, dawny art. 39 Traktat z 16.4.2003 r. ustanawiający Wspólnotę Europejską tzw. Traktat Amsterdamski2), samozatrudnionych (art. 49 TFUE, dawny art. 43 TWE) oraz osób świadczących usługi (art. 56 TFUE, dawny art. 49 TWE) obejmuje trzy spośród wymienionych w pierwszym zdaniu czterech kategorii osób aktywnych zawodowo. Powstaje więc pytanie, czy osoby niemające w świetle przepisów prawa pracy państw członkowskich UE statusu prawnego pracowników, aktywne zawodowo, a nienależące do kategorii osób wymienionych w art. 49 lub 56 TFUE, korzystają samodzielnie z powyższego uprawnienia. Nie są one kwalifikowane jako członkowie rodziny jednej z wymienionych kategorii uprawnionych, którym przysługuje powyższe prawo.