Monitor Prawa Pracy

nr 10/2014

Przyczyna zewnętrzna jako cecha wypadku przy pracy

Katarzyna Brzozowska
Autorka jest sędzią SR Gdańsk-Południe w Gdańsku. Orzeka w Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Abstrakt

Podstawą nabycia prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego jest wystąpienie zdarzenia kwalifikowanego jako wypadek przy pracy. Z tego względu pojęcie wypadku przy pracy ma zasadnicze znaczenie dla wyznaczenia zakresu ochrony w ramach ubezpieczenia wypadkowego1. Istotne jest więc jego zdefiniowanie. W niniejszym opracowaniu autorka poddaje analizie jeden z elementów składowych tej definicji, a mianowicie zewnętrzność przyczyny.Definicja wypadku przy pracyWykonywanie pracy wiąże się z możliwością wystąpienia zdarzeń wywołujących szkodę na osobie pracownika, stanowiących wypadki przy pracy. W celu zapewnienia ochrony przed niekorzystnymi skutkami tego rodzaju zdarzeń stworzony został system świadczeń ubezpieczeniowych z tytułu wypadków przy pracy. Ustawa z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych2 określa świadczenia pozwalające na kompensatę uszczerbków doznanych przez ubezpieczonego w następstwie wypadku przy pracy.W art. 3 WypadkiU zawarta jest definicja pojęcia wypadku przy pracy. Za wypadek przy pracy sensu stricto uznawane jest zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć oraz pozostające w związku z pracą, tj.:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,3) w czasie pozostawania pracownika w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Definicja wypadku przy pracy zawiera więc cztery elementy: nagłość zdarzenia, zewnętrzność przyczyny, powstanie szkody na osobie w postaci urazu lub śmierci, związek zdarzenia z pracą. Wszystkie te elementy muszą wystąpić łącznie, brak któregokolwiek z nich sprawia zaś, że zdarzenie nie może zostać zakwalifikowane jako wypadek przy pracy3.