Abstrakt
W niniejszym opracowaniu autorka stawia tezę, że słuszny interes pracownika stanowi samodzielne kryterium dopuszczalności ugody sądowej. Swoje rozważania opiera na licznych orzeczeniach SN.
Uwagi wstępne
Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy cechuje zasada ograniczonej swobody w dokonywaniu czynności dyspozycyjnych. Wyrazem tej zasady jest art. 469 KPC, zgodnie z którym sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.
Zawarcie w przytoczonym przepisie sformułowania „także wówczas” oznacza, że do warunków dopuszczalności ugody należą także te wymienione w art. 203 § 4 KPC w zw. z art. 223 § 2 KPC. Na ich podstawie sąd może uznać za niedopuszczalne zawarcie ugody, gdy okoliczności sprawy wskazują, że czynność ta byłaby sprzeczna z prawem lub z zasadami współżycia społecznego albo zmierzała do obejścia prawa.
Wyżej wymienione przepisy tworzą łącznie regulację dotyczącą dopuszczalności ugody sądowej zawieranej przez pracownika. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że art. 469 KPC, który nakazuje sądowi ocenę ugody pod kątem, czy zapewnia ona ochronę słusznego interesu pracownika, „odrywa się” od wad oświadczenia woli określonych w art. 82–88 KC, jak również od przesłanek dopuszczalności ugody przewidzianych w art. 203 § 4 i art. 223 § 2 KPC. Na tej podstawie uprawniony jest wniosek, że słuszny interes pracownika stanowi samodzielne kryterium dopuszczalności ugody sądowej1.
Dopuszczalność ugody sądowej
Celem zawarcia ugody jest osiągnięcie kompromisu i niedopuszczenie do dalszego postępowania sądowego, a tym samym wyłączenie rozstrzygnięcia merytorycznego przez sąd. Należące do istoty ugody wzajemne ustępstwa stron nie muszą być jednakowo ważne i ekwiwalentne ani wymienione w treści ugody. Takim ustępstwem może być nawet rezygnacja z uzyskania orzeczenia sądowego korzystającego z powagi rzeczy osądzonej2.
Zawarte w treści ugody porozumienie co do istniejącego między stronami stosunku prawnego ma charakter [...]