Abstrakt

Zgodnie z pkt 25 preambuły dyrektywy 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11.3.2002 r. ustanawiającej ogólne ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z pracownikami we Wspólnocie Europejskiej¹ przedsiębiorstwa i zakłady powinny być chronione przed ujawnieniem niektórych informacji. Wprowadzając regulację art. 6 dyrektywy odnośnie do informacji poufnych na grunt przepisów krajowych w art. 16 ust. 1 ustawy z 7.4.2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji², nałożono obowiązek zachowania poufności przez radę pracowników oraz przez osoby posiadające wiedzę specjalistyczną, z których pomocy przy wykonywaniu zadań ta rada korzysta.

Niniejszy artykuł zostanie poświęcony w szczególności kwestii zakresu podmiotowego art. 16 IiKPracU, okresowi obowiązywania zakazu ujawniania informacji poufnych, jak również pojęciu i zakresowi „informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa” w kontekście nakładających się regulacji dotyczących pracowniczego obowiązku zachowania poufności.

Uwagi odnośnie do zakresu podmiotowego art. 16 IiKPracU

Przepis prowadzący do zabezpieczenia interesów pracodawcy w zakresie ochrony informacji udzielonych radzie pracowników wskazuje na 2 podmioty zobligowane do dochowania poufności – radę pracowników oraz osoby wskazane w art. 15 IiKPracU. Obydwa te określenia wymagają krótkiego komentarza.

Pierwsze z nich jest nieprecyzyjne, ponieważ, interpretowane literalnie, wskazuje na radę jako organ zobowiązany do zachowania poufności. W tym wypadku wykładnia literalna prowadziłaby do absurdu. Istotą przepisu jest zapewnienie pracodawcy bezpieczeństwa w zakresie udzielonych radzie pracowników informacji poufnych. Jednakże bezpieczeństwo to może być naruszone przez każdego członka rady z osobna – nie jest do tego konieczne działanie wszystkich członków rady jako organu kolegialnego. W związku z powyższym mimo braku precyzji terminologicznej, niniejszy przepis należy rozumieć tak, że każdy z członków rady pracowników jest obowiązany do dochowania poufności, a nie tylko rada jako całość. A zatem podmiotem niniejszej regulacji są poszczególni członkowie rady pracowników. De lege ferenda postulowane byłoby doprecyzowanie przedmiotowego zapisu.

Jak wynika z art. 16 ust. 1 IiKPracU, drugi podmiot zobowiązany do zachowania poufności wskazany jest w art. 15 IiKPracU. Jest to „osoba posiadająca specjalistyczną wiedzę”, z pomocy której rada może korzystać przy wykonywaniu zadań. W doktrynie pojęcie „osoby posiadającej wiedzę specjalistyczną” jest często uznawane za pokrywające się zakresowo z pojęciem „eksperta”. Przykładowo G. Orłowski wskazuje na obowiązek nieujawniania uzyskanych w związku z pełnioną funkcją informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa przez ekspertów pomagających radzie pracowników³. Podobnie pojęcie eksperta i osoby posiadającej specjalistyczną wiedzę utożsamia A. Pabisiak, M. Wojewódka⁴ oraz M. Gładoch⁵. Z kolei M. Zieleniecki posługuje się konsekwentnie terminologią ustawową i wskazuje w kontekście art. 16 IiKPracU jedynie na osoby posiadające „specjalistyczną wiedzę”⁶.

Powyższe nie jest jednak jednoznaczne, z uwagi na treść art. 5 IiKPracU. Nie można bowiem twierdzić, że pojęcie osoby wykonującej ekspertyzy z art. 5 ust. 1 IiKPracU będzie zawsze pokrywało się zakresowo z pojęciem „osoby posiadającej specjalistyczną wiedzę”, wskazanym w art. 5 ust. 2 oraz w art. 15 IiKPracU. Przyjmując założenie racjonalnego ustawodawcy, jedynym wytłumaczeniem dla umieszczenia tych pojęć rozdzielnie – jednego w obligatoryjnych, drugiego w fakultatywnych elementach porozumienia pracodawcy z radą określonego w art. 5 – jest zaznaczenie ich niepokrywającego się charakteru. Można podnieść argument, że pojęcie eksperta powinno być rozumiane w kontekście wykonania „ekspertyzy”, tj. jednorazowego opracowania o charakterze pisemnym, które może być wykonane zarówno przez osobę, jak i przez instytucję. Natomiast osoba posiadająca wiedzę specjalistyczną odwołuje się raczej do osoby fizycznej⁷, służącej radzie pracowników poradą, która może mieć charakter zarówno pisemny, jak i ustny⁸.

Powyższe rozróżnienie może budzić wątpliwości, jak również obawę, że w przypadku [...]