Monitor Prawniczy

nr 9/2024

Zażalenie na orzeczenie kasatoryjne w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia

DOI: 10.32027/MOP.24.9.4
dr Bartosz Wołodkiewicz
Autor jest radcą prawnym, adiunktem w Katedrze Postępowania Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, członkiem Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury
Abstrakt

Artykuł podejmuje problem dopuszczalności zażalenia na postanowienie kasatoryjne sądu apelacyjnego w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia. W postanowieniu z 10.5.2024 r., III CZ 116/23, Sąd Najwyższy uwzględnił wniesione na podstawie art. 3941 § 11 KPC zażalenie na postanowienie sądu apelacyjnego wydane w prowadzonym na podstawie przepisów rozporządzenie Rady (WE) nr 44/2001 z 22.12.2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych postępowaniu o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu włoskiego. Tym samym Sąd Najwyższy przyjął, że dopuszczalne jest wniesienie zażalenia z art. 3941 § 11 KPC w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia. Teza ta nasuwa wątpliwości. W artykule przedstawiono odmienną interpretację przepisów Kodeksu postępowania cywilnego oraz relewantnych aktów europejskiego prawa procesowego cywilnego. Zakłada ona, że specyfika badania przesłanek odmowy wykonania zagranicznego orzeczenia sprzeciwia się stosowaniu art. 3941 § 11 KPC w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia. Przedstawione w artykule argumenty mogą skłaniać do opowiedzenia się przeciwko dopuszczalności zażalenia na orzeczenie kasatoryjne także w postępowaniach o odmowę wykonania orzeczenia lub innego tytułu pochodzącego z państwa członkowskiego Unii Europejskiej objętego automatyczną wykonalnością. System środków zaskarżenia dostępnych w tych postępowaniach jest bowiem ukształtowany tak samo jak w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia.

Słowa kluczowe
postępowanie o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia, postępowanie o odmowę wykonania orzeczenia sądu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, procedura exequatur, zażalenie na orzeczenie kasatoryjne
Bibliografia
J. Ciszewski, Glosa do postanowienia SN z 19 lipca 2006 r., I CZ 42/06, „Przegląd Sądowy” Nr 5/2007; T. Ereciński [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. III. Postępowanie rozpoznawcze, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2016; T. Ereciński [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. T. VI. Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy), pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2017; P. Grzegorczyk, Środki zaskarżenia w postępowaniu cywilnym w świetle ustawy nowelizującej z 16 września 2011 r. - ogólna charakterystyka zmian, „Przegląd Sądowy” Nr 4/2012; P. Grzegorczyk, Zażalenie w postępowaniu cywilnym w świetle ustawy nowelizującej z 9.03.2023 r., „Polski Proces Cywilny” Nr 3/2023; K. Kerameus [w:] Brussels I Regulation, pod red. U. Magnusa, P. Mankowskiego, München 2007; M. Romańska, Zażalenie do Sądu Najwyższego na uchylenie wyroku przez sąd drugiej instancji, „Przegląd Sądowy” Nr 6/2013; K. Weitz, Konwencja z Lugano. Wykonalność zagranicznych orzeczeń przed sądami polskimi, Warszawa 2002; K. Weitz, Założenia i kierunki reformy przepisów kodeksu postępowania cywilnego o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” Nr 4/2001; B. Wołodkiewicz, System uznawania i wykonywania zagranicznych orzeczeń w konwencji z 2.7.2019 r. [w:] Symbolae Andrea Marciniak Dedicatae, pod red. J. Jagieły, R. Kulskiego, Warszawa 2022; B. Wołodkiewicz [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. P. Rylskiego, Legalis 2023.