Monitor Prawniczy

nr 3/2024

Przyjęcie do domu pomocy społecznej bez zgody uprawnionego

DOI: 10.32027/MOP.24.3.10

dr hab. Beata Janiszewska

Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego WPiA UW.

Abstrakt

W artykule omówiono zagadnienie przesłanek orzeczenia przez sąd opiekuńczy na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z 19.8.1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego o przyjęciu do domu pomocy społecznej osoby, która nie wyraziła na to zgody, a która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego. Wskazano, że w świetle wykładni tego przepisu niewyrażenie zgody oznacza sytuację, w której osoba zdolna do wyrażenia zgody nie składa żadnego oświadczenia lub wprost odmawia zgody. Przypadek ten należy odróżnić od unormowanego w art. 39 ust. 3 ZdrPsychU wariantu orzekania o skierowaniu do DSP osoby niezdolnej do wyrażenia zgody, czyli niezdolnej do złożenia zarówno oświadczenia o zgodzie, jak i o odmowie zgody na przyjęcie do DPS.

Słowa kluczowe

przyjęcie do domu pomocy społecznej, dom pomocy społecznej, DPS, zgoda, wyrażenie zgody, brak zgody, sąd opiekuńczy

Bibliografia

BIBLIOGRAFIA/references

M. Domański, Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w interpretacji Komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych a podstawowe instytucje prawa cywilnego, „Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne” t. 40/2019; M. Domański, Ubezwłasnowolnienie w prawie polskim a wybrane standardy międzynarodowej ochrony praw człowieka, „Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne”, t. 17/2014; M. Domański, B. Lackoroński (red.), Models of Implementation of Article 12 of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD): Private and Criminal Law Aspects, Routledge (Londyn) 2023, https://doi.org/10.4324/9781003463016 (Modele implementacji art. 12 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON). Zdolność do czynności prawnych – aspekty prywatnoprawne i karnoprawne); J. Gudowski, Pogląd na kasację, „Przegląd Sądowy” Nr 4/2013; B. Janiszewska, O zakresie uprawnień kuratora dla niepełnosprawnego (uwagi na tle praktyki sądów opiekuńczych), „Rodzina i Prawo” Nr 34–35/2015.