aktualny numer

Monitor Prawniczy

nr 11/2024

Wyrażanie zgody medycznej przez kuratora dla osoby niepełnosprawnej

DOI: 10.32027/MOP.24.11.6
Beata Janiszewska
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego WPiA UW
Abstrakt

Artykuł dotyczy skutków dokonanej z dniem 15.2.2024 r. nowelizacji art. 183 KRO, regulującego instytucję kurateli dla osoby niepełnosprawnej. Zmiana normatywnego modelu kurateli spowodowała potrzebę oceny, czy i kiedy kurator może stać się uprawniony do wyrażania albo odmowy zgody na udzielenie osobie niepełnosprawnej świadczenia zdrowotnego. Określenie zakresu zastosowania art. 183 KRO w sferze decyzji medycznych ma duże znaczenie dla praktyki lekarskiej i sądowej. Jeśli bowiem, wobec niezdolności pacjenta do świadomego wyrażenia zgody, oświadczenie w sprawie leczenia składałby ustanowiony dla niego kurator dla osoby niepełnosprawnej, będący przedstawicielem ustawowym pacjenta, to nie powstawałaby konieczność zawiadamiania sądu opiekuńczego o potrzebie orzeczenia w kwestii udzielenia zezwolenia na wykonanie świadczenia zdrowotnego.

Słowa kluczowe
pacjent, kurator dla osoby niepełnosprawnej, przedstawiciel ustawowy, kuratela, zgoda, zgoda medyczna, świadczenie zdrowotne
Bibliografia
M. Balwicka-Szczyrba, Kuratela dla osoby niepełnosprawnej w świetle standardów wynikających z art. 12 KPON [w:] Modele implementacji art. 12 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON). Zdolność do czynności prawnych - aspekty prywatnoprawne i karnoprawne. T. III, pod red. M. Domańskiego, B. Lackorońskiego, Routledge (Londyn) 2023; L. Bosek, A. Pielak, Cywilne prawo, rodzinne i opiekuńcze prawo, pełnomocnictwo do wyrażenia zgody na zabieg medyczny. Glosa do uchwały SN z dnia 13 maja 2015 r., III CZP 19/15, OSP Nr 6/2018, poz. 59; M. Derek, Pełnomocnictwo do wyrażenia zgody na zabieg medyczny małoletniego. Glosa do uchwały SN z dnia 13 maja 2015 r., III CZP 19/15; „Glosa” Nr 1/2019; M. Domański, Analiza możliwości wprowadzenia instytucji pośredniej pomiędzy instytucją kuratora dla osoby niepełnosprawnej (art. 183 KRO) a instytucją ubezwłasnowolnienia, Prawo rodzinne, Warszawa 2022; M. Domański, Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w interpretacji Komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych a podstawowe instytucje prawa cywilnego, „Prawo w Działaniu” T. 40/2019; M. Domański, B. Lackoroński (red.), Models of Implementation of Article 12 of the Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD): Private and Criminal Law Aspects, pod red. M. Domańskiego, B. Lackorońskiego, Routledge (Londyn) 2023, https://doi.org/10.4324/9781003463016 [Modele implementacji art. 12 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON) Zdolność do czynności prawnych - aspekty prywatnoprawne i karnoprawne]; B. Janiszewska, O udzielaniu pełnomocnictwa medycznego - uwagi na tle uchwały III CZP 19/15, MoP Nr 19/2015; B. Janiszewska, Pełnomocnictwo do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego, MoP Nr 15/2015; B. Janiszewska, Zgoda na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Ujęcie wewnątrzsystemowe, Warszawa 2013; A. Kallaus, Glosa do uchwały SN z dnia 13 maja 2015 r., III CZP 19/15, „Prawo i Medycyna” Nr 4/2015; A. Ogrodnik-Kalita, Glosa do uchwały SN z dnia 13 maja 2015 r., III CZP 19/15, „Studia Prawnicze KUL” Nr 4/2016; D. Olczak-Dąbrowska, Wybrane rodzaje kurateli w praktyce sądowej, „Prawo w Działaniu” Nr 17/2014; T. Zimna, Glosa do uchwały SN z dnia 13 maja 2015 r., III CZP 19/15, Lex/el. 2015.