Abstrakt

Publikacja obejmuje zagadnienia poruszone przez Autora w wystąpieniu wygłoszonym na IV Forum Prawa Procesowego Cywilnego - „Aktualne problemy praktyki sądowej w postępowaniu cywilnym” w dniu 18.11.2022 r. w Łodzi.
Omówione zagadnienia dotyczą celu, znaczenia oraz problemów interpretacyjnych związanych ze szczególną regulacją - art. 162 KPC. Zasadniczym celem tego przepisu jest ożywienie inicjatywy stron w doraźnym sygnalizowaniu popełnianych przez sąd uchybień procesowych, a także przyspieszenie postępowania oraz zwiększenie jego sprawności, w sytuacji gdy sąd niezwłocznie naprawi swoje uchybienie. Jednocześnie brak natychmiastowej reakcji strony reprezentowanej lub nie przez profesjonalnego pełnomocnika, skutkował ustaniem możliwości wytykania tego uchybienia w dalszym toku postępowania, w szczególności w treści środków zaskarżenia. W rezultacie zmian wprowadzonych nowelizacją kodeksu z 2019 r., krytykowanych przez Autora, omawiana regulacja pozbawiona została ostrza prekluzji w stosunku do stron (uczestników) postępowania cywilnego, którzy występują w procesie cywilnym samodzielnie bez zastępstwa profesjonalnych pełnomocników. Jednocześnie - bez w pełni przekonującej argumentacji - ustawodawca wydłużył czas na zgłoszenie uchybienia do następnego posiedzenia sądowego w stosunku do posiedzenia, w czasie którego uchybienie zostało popełnione, bez poprzednio istniejącego zróżnicowania związanego z faktem obecności lub nieobecności strony (lub jej pełnomocnika) na posiedzeniu, na którym doszło do uchybienia.