Monitor Prawniczy
nr 11/2023
Dyrektywa 93/13 w najnowszym orzecznictwie TSUE - zakres zastosowania, przesłanki kontroli
Autor jest adiunktem w Europejskiej Wyższej Szkole Prawa i Administracji oraz radcą prawnym.
Abstrakt
Niedozwolone postanowienia umowne to konstrukcja bardzo często wykorzystywana obecnie w praktyce orzeczniczej. Wydaje się konstrukcją wysoce efektywną na co wpływ ma otwarty i elastyczny charakter przesłanek ustalenia czy postanowienie umowne jest niedozwolone czy złożony mechanizm sankcyjny związany z klauzulami abuzywnymi. Jednak trudnym do przecenienia jest tu również czynnik instytucjonalny, a więc okoliczność, że kształt niedozwolonych postanowień umownych jest w istotnym stopniu formowany w orzecznictwie TSUE. Trybunał nie tylko wyznacza kierunki wykładni przepisów dyrektywy 93/13 w sposób wiążący dla sądów krajowych, ale również w sposób najpełniejszy stosuje instrumenty wykładni realizujące cele dyrektywy 93/13. Stąd też w publikacji przedstawiono najnowsze orzecznictwo TSUE dotyczące dyrektywy 93/13, jako cezurę czasową przyjmując wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 3.10.2019 r. (C-260/18). Publikacja zostanie podzielona na dwie części. W pierwszej przedstawiono zagadnienia wstępne, zakres zastosowania dyrektywy 93/13 oraz przesłanki stwierdzenia niedozwolonego charakteru postanowienia umownego.
Słowa kluczowe
niedozwolone postanowienia umowne, TSUE, dyrektywa 93/13, konsument, harmonizacja, autonomia proceduralna państwa członkowskiego, zasada równoważności, zasada skuteczności