Monitor Prawniczy

nr 10/2023

Znaczenie projektowanego art. 861 oraz art. 18 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

DOI: 10.32027/MOP.23.10.3
Jan Błeszyński
Prof. dr hab., em. prof. zwycz. Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Abstrakt

Projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje m.in. wzmocnienie prawa do wynagrodzenia artystów wykonawców utworów muzycznych i słowno-muzycznych za rozpowszechnianie artystycznych wykonań online. Prawo do wynagrodzenia, ujęte w projekcie symetrycznie do artystycznych wykonań utworów rozpowszechnianych w utworach audiowizualnych, przewiduje prawo tych artystów do tych wynagrodzeń jako niezbywalne, niepodlegające zrzeczeniu się lub egzekucji i dochodzone na rzecz wszystkich wykonań przez właściwą OZZ. Nie ogranicza rozporządzania przez nabywcę autorskich prawami majątkowymi do artystycznego wykonania. Ma na celu zapewnienie artyście słusznego i proporcjonalnego wynagrodzenia za rozpowszechnianie online artystycznych wykonań do wpływów osiąganych z korzystania zeń oraz charakteru i zakresu tego korzystania.
Odrębnym zagadnieniem jest brak symetrii projektowanego ujęcia wynagrodzenia za artystyczne wykonania z ujęciem w ustawie prawa do wynagrodzenia należnego autorom. Nawet jeżeli, w odróżnieniu od uchylania się przed płaceniem OZZ wynagrodzeń za rozpowszechnianie online artystycznych wykonań, w praktyce umownej respektowane są zadowalająco prawa autorów do wynagrodzenia za wykorzystanie online ich utworów słownych, muzycznych i słowno-muzycznych dochodzonych za pośrednictwem właściwych OZZ, symetryczne zagwarantowanie ustawowe tego prawa także artystom wykonawcom zapewniałoby im to prawo, nadając mu cechy pewności i stabilności.

Słowa kluczowe
utwór, artystyczne wykonanie, prawa do utworu lub do artystycznego wykonania utworu, artystyczne wykonanie utworów muzycznych i słowno-muzycznych, zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, prawo do wynagrodzenia autora lub artysty wykonawcy