Abstrakt

W doktrynie i w orzecznictwie dopuszcza się dochodzenie odszkodowania z tytułu obniżenia wartości nieruchomości od podmiotu emitującego immisje. Odszkodowanie przysługiwać może, gdy obniżenie to ma charakter trwały. W konsekwencji, roszczenie odszkodowawcze z tytułu obniżenia wartości nieruchomości przysługiwać może, gdy jej właściciel nie może wystąpić z roszczeniem negatoryjnym. Dodatkowo, kompensacji podlegać może trwały spadek wartości nieruchomości jedynie w zakresie, w jakim jest on spowodowany działaniami, które zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę. W razie kumulatywnego sformułowania w pozwie żądania przywrócenia stanu zgodnego z prawem, jak też roszczenia odszkodowawczego, rozpoznający sprawę sąd winien ustalić, czy opisane w pozwie naruszenie mogło oddziaływać na nieruchomość w sposób trwały, a w braku takiej możliwości, czy jego niewykazania, oddalić powództwo co do roszczenia odszkodowawczego. W przypadku stwierdzenia, że immisje mają charakter trwały, oddaleniu powinno podlegać, co do zasady, powództwo negatoryjne na podstawie art. 5 KC. Wyrok zasądzający odszkodowanie i jednocześnie nakazujący przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń prowadziłby do bezpodstawnego wzbogacenia, gdyż oba te roszczenia chronią ten sam interes, a dodatkowo pozostają ze sobą niejako w sprzeczności. Roszczenie negatoryjne zmierza bowiem do usunięcia czynnika, determinującego odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego.