Abstrakt

Glosa odnosi się do wyroków SN z 4.4.2019 r., III CSK 159/17, Legalis oraz 9.5.2019 r., I CSK 242/18, Legalis, w których SN zajął jednolite stanowisko odnośnie cech charakteryzujących konstrukcję prawną umowy o kredyt indeksowany do kursu waluty obcej, przesłanek uzasadniających uznanie zamieszczonych w tego rodzaju umowie postanowień dotyczących indeksacji (tzw. klauzuli indeksacyjnej) za niedozwolone w rozumieniu art. 358¹ § 1 KC oraz konsekwencji eliminacji tych postanowień z umowy. W obu powyższych wyrokach SN słusznie stwierdził, iż umowa o kredyt indeksowany do kursu waluty obcej to umowa o kredyt udzielony w walucie polskiej, do której wprowadzono postanowienia uzależniające wysokość, spełnianego przez kredytobiorcę w walucie polskiej świadczenia, od kursu waluty obcej. Klauzula indeksacyjna jest w tym przypadku elementem umowy wpływającym na wysokość świadczenia pieniężnego kredytobiorcy. Na aprobatę zasługuje również stanowisko SN, iż klauzula indeksacyjna, klauzula, która nie określa w sposób szczegółowy sposobu ustalania kursu waluty indeksacji, pozostawiając bankowi swobodę w tej kwestii jest klauzulą niedozwoloną w rozumieniu art. 358¹ § 1 KC. W sposób przekonujący SN wyjaśnił również, dlaczego eliminacja z umowy kredytu abuzywnej klauzuli indeksacyjnej nie prowadzi do nieważności całej umowy kredytu, która wiąże dalej z niezmienionym oprocentowanie jednak bez mechanizmu indeksacji. Wątpliwości budzi jedynie pogląd SN, że tak zdefiniowana klauzula indeksacyjna określa główne świadczenie stron, chociaż w ramach konstrukcji prawnej umowy o kredyt indeksowany klauzula ta modyfikuje jedynie wysokość świadczenia kredytobiorcy, która może być ustalona również w przypadku gdy klauzula indeksacyjna okaże się abuzywna i z tej przyczyny bezskuteczna. Pomimo tej wątpliwości glosowane wyroki stanowią cenną wskazówkę co do sposobu rozwiązania problemu abuzywnych klauzul indeksacyjnych w umowach kredytu.