Monitor Prawniczy

nr 18/2020

Wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z kapitału pieniężnego – glosa – I ACa 635/19

Paweł Wajda
Ireneusz Stolarski
Abstrakt

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 20.2.2020 r. odniósł się do bardzo istotnego zagadnienia wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z kapitału pieniężnego w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu. W ocenie tego Sądu, w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu hipotecznego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego, roszczenie banku wobec „kredytobiorcy” z tytułu korzystania przez „kredytobiorcę” z udostępnionego mu kapitału pieniężnego nie znajduje swoich podstaw prawnych, a tym samym roszczenie to jest niezasadne. Takie stanowisko budzi poważne wątpliwości i nie zasługuje w naszej ocenie w jakimkolwiek przypadku na akceptację; co więcej stanowisko to jest bardzo groźne dla praktyki funkcjonowania instytucji finansowych. Podzielenie powyższego stanowiska skutkowałoby bowiem w istocie o tym, że bank nie mógłby w ogóle skutecznie dochodzić swoich roszczeń z tytułu bezumownego korzystania przez kredytobiorcę z kapitału pieniężnego przez okres funkcjonowania umowy kredytu. Tym samym „kredytobiorca” korzystałby w istocie z „bezpłatnego” (bezodsetkowego) kapitału pieniężnego pozyskanego od banku, która to koncepcja jest tak nie do pogodzenia z pryncypiami funkcjonowania banków, jak i z konstrukcją kondykcji banku w ramach instytucji bezpodstawnego wzbogacenia.