Abstrakt
W poprzednim stanie prawnym instytucja zwrotu zaliczki dywidendowej nie była uregulowana, co generowało szereg problemów interpretacyjnych. Problemy te miał rozwiązać nowy art. 195 § 11 KSH, który wszedł w życie 1.3.2019 r. wprowadzający instytucję zwrotu zaliczki dywidendowej. Niestety ze względu na wadliwe założenia konstrukcyjne i błędną redakcję, regulacja ta stwarza więcej problemów, niż rozwiązuje.
Podstawowym błędem konstrukcyjnym art. 195 § 11 KSH jest powiązanie obowiązku zwrotu zaliczki dywidendowej nie z wysokością całości kwoty mogącej być wypłaconą tytułem dywidendy (art. 192 KSH), ale z wysokością jedynie wyniku finansowego netto spółki za dany rok obrotowy, czyli tylko jednym ze źródeł finansowania dywidendy. Literalne zastosowanie powyższego rozwiązania do spółki z o.o. będzie powodować, że jeżeli zarząd wypłacał wspólnikom zaliczki, a spółka osiągnęła stratę netto za dany rok obrotowy, to aby wypłacić dywidendę wspólnicy muszą najpierw zwrócić wszystkie otrzymane zaliczki, aby następnie ponownie je sobie wypłacić jako dywidendę (!). Poszukiwanie rozwiązania powyższych problemów interpretacyjnych będzie wymagało sięgnięcia do fundamentów konstrukcyjnych samej zaliczki dywidendowej, a także zrozumienia stojących za nimi mechanizmów finansowych oraz rachunkowych.