Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest dopuszczalność stosowania przez sąd powszechny w procesie dotyczącym ochrony dóbr osobistych sankcji prawa cywilnego wobec legalnych rozstrzygnięć organów władzy publicznej (incydentalna kontrola legalności). Temat ten wiąże się z szerszym zagadnieniem, który zostanie w tym miejscu jedynie zasygnalizowany, jakim jest problem właściwości sądów w tzw. kwestiach politycznych, które tradycyjna nauka prawa publicznego uznawała za absolutnie wyłączone z drogi sądowej. Zagadnienie to, ciekawe i kontrowersyjne, zasługuje na odrębne opracowanie. Pomijam więc problematykę związaną z dopuszczalnością kontroli sądowej prezydenckich postanowień odmawiających powołania na sędziego, odmawiających przyznania obywatelstwa, powołujących na stanowisko Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, aktów premiera w sprawie powołania lub odwołania organu, uchwał sejmowych dokonujących wyboru sędziego TK.
W poniższym tekście skupiam się na omówieniu zjawiska wykorzystywania pozwów o ochronę dóbr osobistych (art. 24 KC) przeciwko Skarbowi Państwa do zwalczania legalnych rozstrzygnięć oraz innych aktów organów władzy publicznej – nie poprzez ich uchylenie czy modyfikację, lecz przez zniweczenie ich skutków w drodze zastosowania sankcji prawa cywilnego.