Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, poświęconego zagadnieniom wolności wypowiedzi historycznych. Trybunał strasburski wielokrotnie wypowiadał się na ten temat, dokonując rozstrzygnięcia konfliktu między wolnością słowa oraz badań naukowych a potrzebą zachowania prawdy historycznej.
Bezpośrednią przyczyną omówienia tego zagadnienia są niedawne zmiany ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej, penalizujące nawet nieumyślne czyny polegające na przypisywaniu Narodowi lub Państwu Polskiemu odpowiedzialności za niektóre zbrodnie wojenne. Artykuł przedstawia ewolucję orzecznictwa ETPCz, co pozwala na podjęcie próby ustalenia standardów ochrony wolności wypowiedzi na gruncie Konwencji o ochronie praw i podstawowych wolności. Powyższe stanowi punkt wyjścia do dalszych rozważań i zbadania, czy znowelizowane – i następnie uchylone – przepisy karne, zawarte w ustawie o IPN spełniają standardy wypracowane w orzecznictwie strasburskim.