Abstrakt

Ustawa z 5.7.2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej wychodzi naprzeciw problemom, jakie pojawiają się w przypadku śmierci przedsiębiorców właścicieli firm jednoosobowych. Jej przepisy w całości dotyczą sukcesji firm jednoosobowych z uwagi na fakt, że firmy rodzinne, które opierają się na zarządzie jednoosobowym, po śmierci właściciela napotykają na szereg problemów prawnych. Jak wynika z badań resortu, firmy rodzinne stanowią nawet 36% firm, wypracowują 10% PKB oraz zatrudniają 1/2 pracowników. Po śmierci właściciela jednoosobowego przedsiębiorstwa często pojawiają się problemy związane z kontynuacją prowadzenia działalności gospodarczej, bowiem samo przejęcie składników majątku nie oznacza płynnej kontynuacji działalności gospodarczej. Poza tym przedsiębiorcy stosunkowo rzadko planują sukcesję za życia. Następcy prawni napotykają szereg problemów prawnych, wygasają bowiem publicznoprawne pozwolenia (np. koncesje, zezwolenia), numer NIP, umowy o pracę oraz inne umowy, pojawiają się trudności w kontynuacji rozliczeń podatkowych. Jak czytamy na stronie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii, nowa ustawa wychodzi naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Nowe rozwiązania zapewnią – w przypadku śmierci przedsiębiorcy – aby jego firma mogła zachować operacyjną ciągłość działania.
Warto przypomnieć, że ZarządSukcU stanowi jedną z ustaw, które tworzą tzw. „Konstytucję Biznesu”, czyli pakiet ustaw, które mają w istotny sposób wpłynąć na poprawę otoczenia prawnego przedsiębiorcy. ZarządSukcU nowelizuje 62 akty prawne, w tym w szczególności: KPA, KC, KPC, ustawę z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, KP, ustawę z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa, ustawę z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi czy ustawę z 6.3.2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
W pierwszej części opracowania w sposób kompleksowy nie tylko omówiono, ale też dokonano oceny nowych rozwiązań prawnych z punktu widzenia założeń, czyli wpływu na poprawę sytuacji przedsiębiorstw jednoosobowych. Publikacja została podzielona na dwie części. W ramach pierwszej części omówiono instytucję przedsiębiorstwa w spadku, definicję właściciela przedsiębiorstwa w spadku, instytucję sukcesji, zarządu sukcesyjnego oraz osoby fizycznej, która może zostać powołana na zarządcę sukcesyjnego. Ukazano zakres zarządu przedsiębiorstwem w spadku do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego oraz czynności zachowawcze w tym czasie odnosząc się także do regulacji z art. 209 KC.