Abstrakt

Problematyka skutków procesowych przekształceń organizacyjnych nie jest precyzyjnie uregulowana w polskim systemie prawnym. We wcześniejszym orzecznictwie duże trudności praktyczne rodziła charakterystyka procesowych konsekwencji komercjalizacji (dawniej przekształcenia) przedsiębiorstwa państwowego oraz prywatyzacji bezpośredniej (dawniej prywatyzacji likwidacyjnej). Obecnie największe znaczenie praktyczne ma ocena skutków prawnych przekształceń organizacyjnych przewidzianych w KSH. Szczególne miejsce zajmuje tu podział przez wydzielenie, polegający na przeniesieniu jedynie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (art. 529 § 1 pkt 4 KSH). Ta konstrukcja prowadzi do przekształceń organizacyjnych jedynie w ograniczonym zakresie, zachowany zostaje bowiem byt prawny i struktura organizacyjna spółki dzielonej. Oznacza to trudności przy charakterystyce prawnej podziału przez wydzielenie zarówno na płaszczyźnie prawa materialnego, jak i prawa procesowego. Już sam ograniczony zakres transferu praw i obowiązków spółki dzielonej zmusza do oceny, czy w ogóle zachodzi tu sukcesja uniwersalna. Natomiast brak ustania bytu prawnego spółki dzielonej jest trudny do „wpasowania” do treści przepisów KPC, które możliwość sukcesji procesowej łączą właśnie z utratą zdolności sądowej pierwotnej strony procesu. Konieczne staje się zatem rozważenie tu możliwości zastosowania art. 192 pkt 3 KPC.