Monitor Prawniczy

nr 3/2017

Niedopuszczalność odrzucenia pozwu z powodu uznania się przez organ administracji publicznej za niewłaściwy (art. 199[1] KPC)

Paweł Grzegorczyk
Autor jest profesorem w Zakładzie Postępowania Cywilnego WPiA UAM.
Abstrakt

Przepis art. 1991 KPC został wprowadzony wraz z wejściem w życie ustawy z 25.7.2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawy z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w związku z likwidacją Kolegium Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym, które rozstrzygało spory o właściwość między organami administracji publicznej a sądami powszechnymi. Przepis ten, w założeniu, wraz z odpowiadającymi mu treścią art. 66 § 4 KPA i art. 58 § 4 PrPSA, zmierza do wyeliminowania negatywnych konfliktów kompetencyjnych między sądami powszechnymi, z jednej strony, a organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi z drugiej strony. W orzecznictwie zauważa się, że sens tego rozwiązania polega na tym, iż nie wolno odmówić udzielenia ochrony prawnej w postępowaniu uregulowanym przez Kodeks postępowania cywilnego w sytuacji, gdy istnieje co prawda przepis ustawy, przekazujący sprawę do postępowania administracyjnego lub sądowoadministracyjnego, jednak w konkretnym przypadku nastąpiła ostateczna odmowa rozpoznania sprawy, czy to przez organ administracji publicznej, czy przez sąd administracyjny. Jest to swego rodzaju „klapa bezpieczeństwa”, mająca zabezpieczać przed występowaniem sytuacji patowych, a sprawy, w których sądy powszechne mają orzekać z uwagi na odmowę udzielenia ochrony prawnej przez inne organy, zyskują na tej podstawie charakter prawny zbliżony do spraw cywilnych w znaczeniu formalnym.