Abstrakt

Regulacje zawarte w ustawie z 8.3.2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, szczególnie po nowelizacji z 1.1.2016 r., silnie ingerują w materię objętą Kodeksem cywilnym, w tym zwłaszcza przewidują nowy, odrębny rodzaj odsetek – odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych. Niezwykle ważne jest zatem precyzyjne wyznaczenie granic między stosunkami kwalifikowanymi przez omawianą ustawę jako transakcje handlowe a pozostałymi stosunkami prawnymi, do których jej regulacje nie znajdą zastosowania. W transakcjach handlowych wyłączono bowiem całkowicie zastosowanie odsetek ustawowych, których – do 31.12.2015 r. – mógł domagać się każdy wierzyciel na podstawie każdego stosunku zobowiązaniowego, jeśli w ramach tego stosunku doszło do opóźnienia się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Zadanie polegające na dokonaniu powyższego rozgraniczenia spoczywa przede wszystkim na sądach i referendarzach sądowych, czyli organach ochrony prawnej na co dzień wydających orzeczenia, którymi zasądzają odsetki – bądź ustawowe za opóźnienie, bądź ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych. Pogłębiona analiza przepisów TermZapłU ukazuje natomiast, że zadanie to jest mocno skomplikowane, ponieważ w omawianej ustawie użyto niewłaściwej terminologii. Ów stan wywołuje wątpliwości odnośnie zakresu zastosowania TermZapłU, co – biorąc pod uwagę stopień jej ingerencji w regulacje KC oraz w codzienną praktykę stosowania prawa – jest zjawiskiem wysoce niepożądanym. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie zasygnalizowanych problemów, stanowi także próbę ich rozwiązania.