Abstrakt
Sąd Najwyższy wyjątkowo często – wręcz regularnie – wypowiada się w kwestiach związanych z instytucją kary umownej, szczególnie zaś z problematyką jej miarkowania. Z równą regularnością wypowiedzi te są analizowane przez przedstawicieli doktryny, także na łamach „Monitora Prawniczego”. Cel niniejszego opracowania jest podobny. W pierwszej kolejności, służy ono analizie wyroku, w którym SN ostatnio odniósł się do kryteriów miarkowania kary umownej (I CSK 124/13). Sformułowane w uzasadnieniu tego wyroku tezy skłaniają ponadto do dalszych rozważań nad wysokością kary umownej jako podstawą do ingerencji sądu polegającej na obniżeniu kary lub uznaniu zastrzegającego ją postanowienia umownego za bezskuteczne (nieważne). Konieczne wydaje się bowiem rozróżnienie sytuacji, w których ingerencja taka powinna przyjmować postać miarkowania kary umownej, o którym mowa w art. 484 § 2 KC oraz sytuacji, w których powinna się ona dokonywać w oparciu o przepisy ogólne, takie jak art. 58 (3531) KC. Próba dokonania takiego rozróżnienia jest drugim celem tego opracowania. Poza tym, w artykule poruszone zostaną niektóre procesowe aspekty miarkowania kary umownej, które mogą budzić istotne wątpliwości.