Abstrakt

Zagadnienie poszanowania autonomii decyzyjnej osób z zaburzeniami psychicznymi w obszarze udzielanej im pomocy medycznej jest wyjątkowo złożone. Dotyka bowiem nie tylko trudnych kwestii ochrony autonomii każdego pacjenta (w tym zapewnienia mu odpowiednich informacji medycznych oraz swobody wyrażenia albo odmowy zgody na wykonanie świadczenia zdrowotnego), lecz skłania do postawienia fundamentalnego pytania o istotę autonomii w przypadku osób, których zdolność do oceny własnej sytuacji może być upośledzona. Stwierdzenie niedomagań w sferze zdrowia psychicznego wywołuje w szczególności wątpliwość, czy udzielanie opieki zdrowotnej wbrew woli pacjenta stanowi nieuzasadnioną ingerencję w wolność decydowania o sobie samym, czy, przeciwnie, jest przejawem ochrony „rzeczywistej” autonomii człowieka, ponieważ umożliwia mu niejako „odzyskanie samego siebie” – stanu niezaburzonego postrzegania rzeczywistości, w którym z własnej woli wyraziłby zapewne zgodę na oferowaną pomoc.