Monitor Prawniczy

nr 11/2016

Pełnomocnik i pełnomocnictwo w ogólnym postępowaniu administracyjnym

Jan Chmielewski
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego i Prawa Administracyjnego Gospodarczego w Akademii Leona Koźmińskiego.
Abstrakt

Charakterystyczną cechą postępowania administracyjnego jest to, że – w odróżnieniu od procedury karnej oraz cywilnej – strony występują tutaj najczęściej samodzielnie, bez udziału (profesjonalnego) pełnomocnika. Nie oznacza to jednak, że przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego nie zawierają normatywnych podstaw ustanowienia reprezentacji stron. Przeciwnie, w sytuacji gdy osoba fizyczna będąca stroną nie posiada zdolności do czynności prawnych (np. małoletni), konieczna jest reprezentacja przedstawiciela (art. 30 § 2 KPA). Jest to tzw. przedstawicielstwo ustawowe, wynikające expressis verbis z ustawy lub orzeczenia sądu i obejmuje ono obligatoryjnie także reprezentację stron niebędących osobami fizycznymi (np. gminę, spółkę handlową, organizację społeczną). Takie strony, zgodnie z dyspozycją art. 30 § 3 KPA, działają przez swoich przedstawicieli ustawowych lub statutowych. Ponadto w ogólnym postępowaniu administracyjnym istnieje reprezentacja fakultatywna, mająca miejsce wówczas, gdy strona sama decyduje się – poprzez jednostronne oświadczenie woli – na umocowanie reprezentanta. Chodzi o instytucję procesową pełnomocnictwa strony, której istota oraz specyfika ukazane zostaną – na tle aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych – w niniejszym opracowaniu.