Abstrakt

W niniejszym artykule omówiono funkcje i pozycję ustrojową Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Rzecznika Praw Dziecka. Następnie przedstawiono obowiązek przestrzegania przez Rzeczników tajemnic prawnie chronionych, który wynika z roty składanego, przed przystąpieniem do wykonywania obowiązków Rzecznika, ślubowania. Analizie poddano tryb dostępu Rzeczników do informacji znajdujących się w posiadaniu organów władzy publicznej oraz do akt spraw prowadzonych przez te organy, w tym przez sądy, prokuraturę i inne organy ścigania. Omówiono regulację dotyczącą ujawniania przez Rzeczników danych osobowych, w posiadaniu których się znajdują oraz przepisy regulujące kwestię dostępu do informacji publicznych będących w dyspozycji Rzeczników. Przybliżono kwestie związane z zachowaniem tajemnic prawnie chronionych przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Rozważania te pozwoliły na dojście do wniosku, że nie ma wystarczającej podstawy prawnej do wyodrębnienia tajemnicy Rzecznika Praw Obywatelskich oraz tajemnicy Rzecznika Praw Dziecka. Rzecznicy są zobowiązani do przestrzegania tajemnic prawnie chronionych, zakres tych tajemnic regulują przepisy szczególne, które nierzadko normują w sposób bezpośredni tryb udostępniania informacji objętych tajemnicą Rzecznikom (w artykule omówiono regulację zawartą w ustawie z 22.5.2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, ustawie z 28.9.1991 r. o kontroli skarbowejoraz w ustawie z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa).