Abstrakt

Ustawą z 13.12.2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych unormowano tytuł prawny do korzystania z działki w postaci dzierżawy działkowej. Ustawa ta zastąpiła zakwestionowaną w istotnej części przez Trybunał Konstytucyjny ustawę z 8.7.2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Dawne przepisy przewidywały dwa rodzaje tytułów prawnych do działki: użytkowanie działki o charakterze obligacyjnym oraz użytkowanie działki w rozumieniu KC. To ostatnie było ustanawiane wyłącznie na wniosek członka Polskiego Związku Działkowców, w formie aktu notarialnego, o ile istniała ku temu prawna możliwość (tzn. gdy grunty wchodzące w skład rodzinnego ogrodu działkowego znajdowały się w użytkowaniu wieczystym Polskiego Związku Działkowców lub stanowiły jego własność, bo tylko w tych sytuacjach możliwe było ich obciążenie użytkowaniem). W pozostałych przypadkach było ustanawiane prawo obligacyjne nazwane użytkowaniem działki. Zastosowanie w ramach poprzedniej regulacji jednakowej nazwy dla dwóch odmiennych praw podmiotowych stwarzało ryzyko pomieszania pojęć, co stało się przedmiotem jednego z zarzutów stawianych ustawie przez TK. Aktualnie problem ten już nie występuje dzięki bezpośredniemu działaniu nowej ustawy względem praw obligacyjnych. Zgodnie z art. 66 RodzOgrDziałU, z dniem wejścia w życie tej ustawy użytkowanie działki o charakterze obligacyjnym, ustanowione na podstawie art. 14 ust. 1 dawnej RodzOgrDziałU przekształciło się bowiem w dzierżawę działkową w rozumieniu nowej ustawy. Natomiast prawnorzeczowe użytkowanie działek utrzymało się w postaci niezmienionej. Rodz­OgrDziałU normuje tylko jedno prawo do działki – dzierżawę działkową, ale nie wyklucza istnienia innego tytułu prawnego do działki, który zostanie określony w odrębnej ustawie, mającej normować także zasady, warunki i tryb ustanawiania takiego tytułu (art. 29 RodzOgrDziałU). Dalsze rozważania zostaną ograniczone do omówienia nowej regulacji dzierżawy działkowej.