Abstrakt

Obowiązek uiszczania opłat sądowych od pism procesowych wnoszonych w toku postępowania cywilnego, jako przejaw zasady odpłatności procesu cywilnego, nie ma charakteru bezwzględnego. Nie jest to również powinność, którą ustawodawca nakazuje domniemywać w razie braku wyraźnych przepisów; przeciwnie – aktualizuje się ona dopiero wówczas, gdy przepis ustawy z 28.7.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewiduje pobranie opłaty (art. 3 ust. 1 KSCU). W niektórych sytuacjach wykładnia odnośnych przepisów prowadzi jednak do rozbieżnych wniosków w zakresie obowiązku uiszczenia opłaty, a w konsekwencji do odmiennej praktyki sądów, co może i powinno rodzić sprzeciw z punktu widzenia zasady prawa do sądu i równouprawnienia stron. Wątpliwości tego rodzaju dotyczą obowiązku uiszczenia opłat od zażaleń wnoszonych w ramach postępowań incydentalnych inicjowanych wnioskami wolnymi od opłat. Szczególnym zaś przykładem takiego pisma jest zażalenie na postanowienie sądu I instancji, w którym odrzucono zażalenie kwestionujące odmowę zwolnienia od kosztów sądowych.