Abstrakt
Wiele podmiotów (np. przedsiębiorcy, jednostki samorządu terytorialnego, jednostki naukowo-badawcze) korzysta ze środków unijnych, uzyskując znaczne korzyści finansowe. Jednak trzeba mieć na względzie, że niedotrzymanie sformalizowanych kryteriów wykorzystania tych środków może skutkować pomniejszeniem płatności, a nawet koniecznością zwrotu całości już udzielonego dofinansowania. Niniejsze opracowanie stanowi próbę odpowiedzi na pytania, jak dokonuje się ów zwrot, a także w jaki sposób i czy w ogóle beneficjent może przeciwdziałać konieczności zwrotu dofinansowania i pomniejszenia płatności. W pierwszej kolejności przedstawione zostały formalne aspekty orzekania o zwrocie środków wynikające z przepisów unijnych oraz krajowych. Omówiono pojęcie nieprawidłowości, przesłanki dokonywania korekt finansowych na podstawie przepisów Rozporządzeniu Rady (WE) nr 1083/2006 z 11.7.2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności, obowiązek zwrotu środków wynikający z ustawy z 27.8.2009 r. o finansach publicznych oraz kwestię obowiązku przestrzegania przez beneficjentów procedur udzielania zamówień publicznych. Druga część opracowania zawiera omówienie instrumentów prawnych pozwalających beneficjentom na zwalczanie niekorzystnych decyzji oraz wyników kontroli projektów, które mogą prowadzić do wszczęcia względem nich postępowania o zwrot środków.