Abstrakt

Wejście w życie przepisów o służebności przesyłu na mocy ustawy z 30.5.2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw powołało do życia nowy rodzaj ograniczonego prawa rzeczowego. Powstawała potrzeba rozstrzygnięcia, które stany faktyczne sprzed i po 3.8.2008 r. powinny być kwalifikowane z perspektywy nowej, które zaś starej ustawy. Artykuł poświęcony jest rozważeniu tej właśnie kwestii. Geneza służebności przesyłu wymaga, zdaniem autora, stosowania nieco bardziej subtelnych kryteriów co do kwalifikowania stanów prawnych według starej lub nowej regulacji niż w typowych sytuacjach intertemporalnych. Z chwilą wejścia w życie przepisów o służebności przesyłu ustanowione wcześniej „służebności gruntowe o treści odpowiadającej służebności przesyłu” zaczęły podlegać nowym przepisom, czyli od 3.8.2008 r. dotychczasowe „służebności przesyłu avant la lettre” stały się służebnościami przesyłu w sensie ścisłym, regulowanymi wyłącznie przez normy wynikające z ZmKCU08. W artykule omówiono także zagadnienie obliczania terminu zasiedzenia służebności przesyłu. Autor wskazuje na pełne zsumowanie okresu posiadania „zmodyfikowanej” służebności gruntowej oraz służebności przesyłu. W rezultacie, bieg terminu zasiedzenia drugiego z tych praw rozpoczyna się 3.8.2008 r., dolicza się jednak do niego pełny czas, w którym przed tą datą na nieruchomości istniał stan odpowiadający wykonywaniu „pre-służebności przesyłu”. Reguła nieretroakcji nie stanowi w tym przypadku przeszkody dla sumowania okresów posiadania obu służebności. Wniosek ten potwierdziła uchwała SN z 22.5.2013 r.