Monitor Prawniczy

nr 12/2013

Postępowanie o zatwierdzenie uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku - cz. II

Andrzej Stempniak
Autor jest sędzią Sądu Rejonowego w Turku.
Abstrakt

Funkcjonujące w prawie spadkowym rozwiązania dotyczące sfery związanej z przyjęciem spadku, szczególnie tej odnoszącej się do skutków prawnych biernego zachowania się spadkobierców (art. 1015 § 2 KC), sprawiają, że coraz częściej sięga się do postępowania mającego na celu uchylenie się od konsekwencji zaniechania w tym zakresie. Najczęściej ma to związek z działaniami podejmowanymi przez wierzycieli spadku czy podmioty zawodowo trudniące się windykacją należności. Niezbędne staje się wówczas dążenie do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu spadku. Przedmiotowe postępowanie nie ogranicza się jednak tylko do przedstawionego segmentu zachowań, ale mieści w sobie także możliwość uchylenia się od złożonego pod wpływem błędu lub groźby oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (art. 1019 KC i art. 690 KPC). Postępowanie to zaczyna zyskiwać coraz bardziej na znaczeniu, o czym świadczy systematyczny wzrost tego typu spraw w sądach. Zaobserwowana tendencja jest niewątpliwie swoistym refleksem obowiązującego w Polsce od 1989 r. ustroju opartego na zasadach gospodarki wolnorynkowej i jego oddziaływania także na szeroko pojmowaną sferę stosunków mortis causa. Postępowanie uregulowane w art. 690 KPC zasługuje więc, już choćby z tego względu, na jego bliższe omówienie. W części II opracowania w pierwszej kolejności przedstawiono zagadnienia dotyczące wszczęcia postępowania, określenia wnioskodawcy i uczestników postępowania. Następnie omówiony został przebieg postępowania i postępowanie uregulowane w art. 690 § 2 KPC.