Abstrakt

Zbliżają się terminy zwoływania zwyczajnych zgromadzeń. Wiele spółek publicznych dopiero po raz drugi będzie organizowało zgromadzenia w oparciu o nowe zasady wprowadzone do KSH ustawą z 5.12.2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz ustawy o obrocie instrumentami finansowymi¹, przedstawione w niniejszym artykule. Wraz z ZmKSHU akcjonariusze spółek publicznych zyskali nowe uprawnienia lub zmienione zostały ich dotychczasowe prawa. Nie wszystkie uprawnienia akcjonariuszy mogą być jednak realizowane przed zwyczajnym walnym zgromadzeniem. Warto pamiętać, że niektóre uprawnienia przyznane ustawowo akcjonariuszom mogą być realizowane w związku ze zwołaniem zgromadzeń nadzwyczajnych.

Zmiana KSH z 3.8.2009 r.

Przypomnieć należy, że ZmKSHU stanowiła implementację Dyrektywy 2007/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 11.7.2007 r. w sprawie wykonywania niektórych praw akcjonariuszy spółek notowanych na rynku regulowanym – the Shareholder’s Rights Directive – SRD². Celem implementacji powyższej dyrektywy była przede wszystkim potrzeba aktywizacji akcjonariuszy i ułatwienie im wzięcia udziału w zgromadzeniu (WZ), a co za tym idzie wzmocnienie nadzoru właścicielskiego.

ZmKSHU wprowadziła w głównej mierze zmiany związane z organizacją i przebiegiem walnego zgromadzenia w spółkach akcyjnych m.in. takie jak: zakaz ograniczeń w dysponowaniu posiadanymi akcjami, usunięcie instytucji blokowania akcji na rachunku papierów wartościowych przed WZ i zastąpienie jej formułą tzw. record date, tj. dnia (na 16 dni przed WZ), w którym ustala się krąg uprawnionych do wzięcia udziału w WZ. W tym zakresie KSH wprowadził nowy dokument, tj. zaświadczenie o prawie uczestnictwa w WZ.

Kolejną ważną zmianą było wprowadzenie nowych form uczestnictwa i głosowania na walnym zgromadzeniu – drogą elektroniczną i korespondencyjnie, a także możliwość udzielenia pełnomocnictwa w formie elektronicznej.

ZmKSHU w istotny sposób zmieniła przepisy w zakresie organizacji walnego zgromadzenia w spółkach publicznych. Zmiany te były uzasadnione ze względu na specyfikę akcjonariatu w spółkach publicznych, gdzie często znaczące pakiety akcji znajdują się w rękach jednego bądź kilku wiodących akcjonariuszy, a poza nimi występuje również z reguły duża liczba drobnych akcjonariuszy. ZmKSHU miała na celu ułatwienie takim akcjonariuszom korzystania z praw korporacyjnych.

Uprawnienie akcjonariuszy spółki publicznej do zwołania walnego zgromadzenia w spółce publicznej

Jednym z istotnych praw akcjonariusza spółki akcyjnej (w tym publicznej), które istniało jeszcze przed wejściem w życie ZmKSHU jest prawo do zwołania walnego zgromadzenia akcjonariuszy.

ZmKSHU wprowadziła jedynie zmiany w zakresie podmiotów uprawnionych do zwołania walnego zgromadzenia.

Zasadą jest, że walne zgromadzenie zwoływane jest przez zarząd (art. 399 § 1 KSH).

Ponadto, również rada nadzorcza może zwołać zwyczajne walne zgromadzenie, jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie określonym w przepisach KSH w statucie, oraz nadzwyczajne walne zgromadzenie, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane (art. 399 § 1 KSH).

Dodatkowo legitymacja do zwołania – lecz już tylko nadzwyczajnego walnego zgromadzenia – przyznana została akcjonariuszom reprezentującym co najmniej połowę kapitału zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów w spółce (art. 399 § 3 KSH).

Podkreślić należy, że z praktycznego punktu widzenia powyższy przepis może być jednak trudny do zastosowania w kontekście obligatoryjnych przepisów dotyczących sposobów zwoływania walnych zgromadzeń w spółkach publicznych.

Obecnie – w świetle [...]