Monitor Prawniczy

nr 1/2010

Aspekty praktyczne koncentracji przedsiębiorców – obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji Prezesowi UOKiK a przesłanki egzoneracyjne (cz. I)

Małgorzata Sieradzka
Faculty of Law and Administration, Lazarski University
Abstrakt

Przeciwdziałanie antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców jest jednym z celów ustawy z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów1. OchrKonkurU przeciwdziała praktykom ograniczającym konkurencję, antykonkurencyjnym koncentracjom przedsiębiorców i ich związków oraz praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów. Artykuł, podzielony na trzy części, przedstawia praktyczne problemy związane z koncentracjami przedsiębiorców, dotyczące obowiązku zgłoszenia zamiaru koncentracji (cz. I), zasad liczenia obrotu (cz. II) oraz reguł ustalania rynków właściwych (cz. III).

Wprowadzenie

Kontrola koncentracji przedsiębiorców ma charakter prewencyjny (ex ante), co stanowi odstępstwo od kontroli innych praktyk (praktyk ograniczających konkurencję oraz praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów), których stosowaniu przeciwdziała OchrKonkurU. W odniesieniu do praktyk antymonopolowych i praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów kontrola sprawowana przez Prezesa UOKiK jest kontrolą o charakterze następczym (ex post), gdyż jest prowadzona po ich wystąpieniu (dokonaniu).

Kontrola prewencyjna koncentracji oznacza, że przed- siębiorcy dokonujący czynności kwalifikowanych przez OchrKonkurU jako koncentracja (art. 13 ust. 2 Ochr- KonkurU), po przekroczeniu ustawowych wysokości obrotu (art. 13 ust. 1 OchrKonkurU) oraz braku wystąpienia przesłanek egzoneracyjnych (art. 14 OchrKonkurU) są zobowiązani zgłosić zamiar koncentracji Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na formularzu WID2. WID stanowi wykaz informacji i dokumentów, które powinno zawierać zgłoszenie zamiaru koncentracji.

Wielkość obrotu przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji

Obowiązek zgłoszenia zamiaru koncentracji powstaje w razie przekroczenia przez przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji ustawowej wielkości obrotu (progu bagatelności). Pułap (wysokość, wielkość) obrotu światowego lub krajowego, którego osiągnięcie nakłada obowiązek notyfikowania zamiaru koncentracji Prezesowi UOKiK określa art. 13 ust. 1 OchrKonkurU.

Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu organowi antymonopolowemu jeżeli:

  • łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekroczył równowartość 1 mld euro, tj. kwotę określoną w art. 13 ust. 1 pkt 1 OchrKonkurU lub
  • obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tych przedsiębiorców przekroczył równowartość 50 mln euro, tj. kwotę określoną w art. 13 ust. 1 pkt 2 OchrKonkurU.

Przekroczenie przez przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji określonych progów bagatelności nie oznacza, że koncentracja automatycznie podlega kontroli organu antymonopolowego. Należy bowiem zauważyć, że ustawodawca ustanowił w art. 14 OchrKonkurU przesłanki zwalniające z obowiązku zgłoszenia Prezesowi UOKiK zamiaru koncentracji przedsiębiorców (nazywane przesłankami egzoneracyjnymi), których wystąpienie powoduje odstąpienie od konieczności zgłoszenia zamiaru koncentracji3.

1. Przedsiębiorcy bezpośrednio uczestniczący w koncentracji a przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji

ZamKoncPrzedsR dokonuje wyraźnego rozróżnienia pojęć – ,,przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji” oraz ,,przedsiębiorcy bezpośrednio uczestniczący w koncentracji”4.

Ustawodawca dokonał zdefiniowania tych dwóch pojęć w pkt 11 rozdziału XI ZamKoncPrzedsR. Według definicji w nim zawartej przedsiębiorcy uczestniczący w koncentracji to przedsiębiorcy bezpośrednio uczestniczący w koncentracji, w tym:

1) wspólnie łączący się przedsiębiorcy (art. 13 ust. 2 pkt 1 OchrKonkurU),

2) przedsiębiorca przejmujący kontrolę (art. 13 ust. 2 pkt 2 OchrKonkurU),

3) wspólnie wszyscy przedsiębiorcy biorący udział w tworzeniu wspólnego przedsiębiorcy (art. 13 ust. 2 pkt 3 OchrKonkurU),

4) przedsiębiorca nabywający część mienia innego przedsiębiorcy (art. 13 ust. 2 pkt 4 OchrKonkurU),

5) pozostali przedsiębiorcy należący do grup kapitałowych, w rozumieniu art. 4 pkt 11 OchrKonkurU, do których należą przedsiębiorcy bezpośrednio uczestniczący w koncentracji.

Biorąc pod uwagę powyższą definicję należy wskazać, że przedsiębiorcami uczestniczącymi w koncentracji są nie tylko [...]