Abstrakt

W dniu 24.10.2008 r. weszła w życie nowelizacja ustawy – Prawo zamówień publicznych, która wprowadziła zupełnie nowe warunki zmian umów w sprawach zamówień publicznych. W części I artykułu (MoP Nr 4/2009) Autor przedstawił ogólne uwagi dotyczące zmian umów cywilnoprawnych, a także omówił problem konieczności zmian umów w sprawach zamówień publicznych oraz potrzebę istnienia ustawowych ograniczeń wprowadza­nia takich zmian. Przeanalizowana została także ewolucja w polskim prawodawstwie – na gruncie ustawy o zamówieniach publicznych z 1994 r. oraz Prawa zamówień publicznych z 2004 r. – normatywnych ograniczeń odnoszących się do zmian umów w sprawach zamówień publicznych oraz problem zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy. W części II Autor analizuje m.in. sytuację, w której zamawiający przewiduje w ogłoszeniu lub w specyfikacji możliwość dokonania zmiany umowy oraz określa warunki takiej zmiany, a także warunki dopuszczalności zmian umów wynikające z art. 140 ust. 1 i 3 PrZamPubl oraz problem cywilnoprawnej sankcji bezwzględnej nieważności zmian umów dokonanych w sposób sprzeczny z ustawą..

Sytuacja, w której zamawiający przewiduje w ogłoszeniu lub w specyfikacji możliwość dokonania zmiany umowy oraz określa warunki takiej zmiany

Wynikający z art. 144 ust. 1 PrZamPubl zakaz zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego w stosunku do tych elementów (tych treści) oferty, które były oceniane (ewaluowane) przez zamawiającego z punktu widzenia zastosowanych przez niego kryteriów wyboru oferty, nie ma bynajmniej charakteru bezwzględnego. Ustawodawca dopuszcza bowiem możliwość następczej zmiany umowy w tym zakresie (tj. w stosunku do wspomnianych wyżej elementów oferty), o ile wszakże zamawiający wyraźnie dopuści w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia możliwość zmiany umowy w omawianym zakresie oraz określi warunki takiej zmiany.. Tym samym zawarty w art. 144 ust. 1 PrZamPubl zakaz ma charakter względny.

Jeżeli chodzi o zamieszczenie przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu informacji o możliwości zmiany umowy, to zamieszczenie takiej informacji wchodzi rzecz jasna w grę jedynie w przypadku postępowań toczonych w takich trybach, w których omawiana tutaj instytucja ogłoszenia występuje. Chodzi zatem o postępowania toczone w trybach: przetargu nieograniczonego, przetargu ograniczonego, negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego oraz licytacji elektronicznej. Z kolei w przypadku postępowań toczonych w tych trybach, w ramach których nie występuje instytucja ogłoszeń, ewentualna informacja o możliwości zmiany umowy może być zawarta jedynie w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Chodzi mianowicie o postępowania toczone w trybie negocjacji bez ogłoszenia¹ oraz w trybie zapytania o cenę.

W postępowaniach toczonych w takich trybach, w których występuje zarówno instytucja ogłoszenia o zamówieniu, jak też instytucja specyfikacji (przetarg nieograniczony, przetarg ograniczony, negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny oraz licytacja elektroniczna), informacja o możliwości zmiany umowy oraz o warunkach takiej zmiany może zostać przez zamawiającego zamieszczona albo jedynie w ogłoszeniu, albo jedynie w specyfikacji, albo też jednocześnie w ogłoszeniu i w specyfikacji. Żadne przy tym większe problemy nie wystąpią wtedy, gdy zamawiający zamieści informację o możliwości zmiany umowy oraz o warunkach takiej zmiany w ogłoszeniu, lecz nie uczyni tego w ogóle w specyfikacji lub też nie zamieści tej informacji w ogłoszeniu czyniąc to dopiero w specyfikacji, względnie też gdy informacje zamieszczone w tym względzie zarówno w ogłoszeniu, jak też w specyfikacji będą jednobrzmiące w swojej treści.

Sporządzana przez zamawiającego informacja o możliwości zmiany umowy oraz o warunkach takiej zmiany niekoniecznie musi zostać przez niego zamieszczona w pierwotnej wersji ogłoszenia lub w pierwotnej wersji specyfikacji. Równie dobrze bowiem [...]