Abstrakt
Celem niniejszej publikacji jest udzielenie odpowiedzi na pytanie dotyczące zakresu umocowania pełnomocnika procesowego z mocy samego prawa w świetle uprawnień wynikających z przepisu art. 91 pkt 2 KPC. Ograniczenie przeze mnie tego zagadnienia jedynie do omówienia kwestii podejmowania przez pełnomocnika procesowego wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji, związane jest z pojawiającą się coraz częściej praktyką żądania przez organy egzekucyjne (sądy rejonowe i komorników) od pełnomocnika procesowego ustanowionego na etapie postępowania rozpoznawczego dodatkowego pełnomocnictwa, bądź jego wierzytelnego odpisu, pod rygorem zwrotu wierzycielowi wniosku egzekucyjnego lub pod rygorem odrzucenia skargi na czynności komornika.
Uwagi ogólne dotyczące pełnomocnictwa
Przepisy dotyczące pełnomocników procesowych uregulowane zostały szczegółowo w art. 86–97 KPC. Pełnomocnik procesowy działa na podstawie pełnomocnictwa procesowego, a źródłem jego umocowania jest wola strony udzielającej pełnomocnictwa poprzez złożenie jednostronnego oświadczenia woli, które staje się skuteczne z chwilą, gdy dojdzie do jego adresata (zarówno sądu, jak i strony przeciwnej) w taki sposób, aby ten mógł zapoznać się z jego treścią1.
Zgodnie z art. 88 KPC, pełnomocnictwo procesowe może być bądź ogólne, bądź do prowadzenia poszczególnych spraw (szczególne). Oba rodzaje pełnomocnictwa upoważniają jednak do działania w imieniu mocodawcy w całym postępowaniu rozpoznawczym, zabezpieczającym i egzekucyjnym2. Umocowanie do wszelkich czynności opisanych szczegółowo w art. 91 KPC, w tym także czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji, zawiera w sobie umocowanie do działania przed organami egzekucyjnymi, aż do prawomocnego zakończenia egzekucji. Wyłączone są z tego umocowania, co wydaje się oczywiste i nie wymaga komentarza, powództwa przeciwegzekucyjne, które toczą się w odrębnym procesie.
Niezależnie od rozważań czysto teoretycznych co do charakteru prawnego pełnomocnictwa – zarówno na gruncie prawa procesowego, jak i prawa materialnego – wskazać należy że pełnomocnictwo procesowe jest stosunkiem niezależnym i samodzielnym, najczęściej łączącym się z innym podstawowym stosunkiem prawnym – przeważnie stosunkiem zlecenia.
| Jak stwierdził SN w uzasadnieniu uchwały z 18.9.1992 r.3, pełnomocnictwo procesowe nadaje osobie działającej w charakterze pełnomocnika moc działania w imieniu i z wiążącym skutkiem dla mocodawcy. kodeks postępowania cywilnego nie zawiera w swej treści przepisów, które normowałyby zdolność do udzielania pełnomocnictwa procesowego, a zatem zdolność tę należy oceniać poprzez pryzmat przepisów Kodeksu cywilnego, w szczególności zaś art. 98–109. Takie stanowisko zajął SN w postanowieniu z 14.5.2001 r.4. |
Zakres umocowania pełnomocnika
Przechodząc do szczegółowego omówienia zagadnień związanych z tematem publikacji, podnieść należy, że art. 91 KPC określa uprawnienia pełnomocnika wynikające z pełnomocnictwa procesowego ogólnego lub szczególnego. Zgodnie z tym przepisem, pełnomocnictwo procesowe obejmuje z samego prawa umocowanie do:
- wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jako też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy;
- wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
- udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;
- zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;
- odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.
Oznacza to zatem, że mocodawca nie może [...]