Monitor Prawniczy

nr 1/2008

Przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną

Piotr Piątak
Autor jest absolwentem WPiA UMK w Toruniu, aplikantem sądowym.
Abstrakt

Niniejszy artykuł stanowi analizę zmiany formy prawnej przez spółki, ze szczególnym uwzględnieniem przekształcenia spółki z o.o. w spółkę akcyjną. Autor omawia poszczególne etapy owego przekształcenia, jak również analizuje wszystkie przesłanki, jakie muszą być spełnione, aby mogło do niego dojść.

Charakterystyka prawna przekształcenia spółki

Przekształcenie spółki handlowej polega na zmianie jej formy („szaty”) prawnej – spółka przekształcana zachowuje swój byt prawny, w szczególności nie dochodzi do rozwiązania dotychczasowej (przekształcanej) spółki i zawiązania nowej (przekształconej)1.

Spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą) (art. 551 KSH). Dopuszczalne jest zatem przekształcenie sp. z o.o. w spółkę akcyjną.

Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (art. 552 KSH). Oznacza to, że czynności rejestracyjne w KRS sprowadzać się będą do wpisania spółki akcyjnej, nie będzie konieczne wykreślanie spółki z o.o.

Jednoczesność wpisu do rejestru spółki przekształconej oraz wykreślenia z rejestru (z urzędu) spółki przekształcanej oznacza jednoczesność zarówno stosownych rozstrzygnięć zawartych w jednym i tym samym postanowieniu sądu rejestrowego, jak i wpisów, dokonywanych na podstawie takiego postanowienia. W przypadku przekształcenia spółki nie ma bowiem żadnego okresu przejściowego”, który mógłby rzutować na byt prawny spółki (orzeczenie SN z 13.12.1991 r., III CRN 321/91)2.

Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wymagany jest zatem wyraźny zapis wyłączający możliwość przejścia uprawnień. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 2 i 3 KSH).

W przypadku, gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, spółka przekształcona ma obowiązek podawania w nawiasie dawnej firmy obok nowej firmy z dodaniem wyrazu „dawniej”, przez okres co najmniej roku od dnia przekształcenia (art. 554 KSH).

Brak podstaw do stosowania, poprzez art. 555, przepisów o objęciu udziałów bądź akcji w spółce przekształconej, gdyż wspólnicy (akcjonariusze) spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z mocy prawa wspólnikami (akcjonariuszami) spółki przekształconej w dniu przekształcenia i nie obejmują żadnych jednostek uczestnictwa spółki przekształconej. Podobnie brak podstaw do stosowania przepisów o wkładach niepieniężnych do spółki przekształconej. Wspólnicy (akcjonariusze) spółki przekształcanej nie wnoszą w przypadku przekształcenia żadnych wkładów do spółki przekształconej. Nie ma także podstaw do stosowania w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w kapitałową albo osobowej w kapitałową przepisów o spółce kapitałowej w organizacji, gdyż nie występuje taki twór prawny, jak spółka przekształcona w organizacji3.

Czynności podejmowane w związku z przekształceniem i etapy przekształcenia spółki

Do przekształcenia spółki wymaga się:

  • sporządzenia planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta,
  • powzięcia uchwały o przekształceniu spółki,
  • powołania członków organów spółki przekształconej albo określenia wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją,
  • zawarcia umowy albo podpisania statutu spółki przekształconej,
  • dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej (art. 556 KSH).

Ponadto [...]