Abstrakt
W dniu 30.8.2002 r. została uchwalona ustawa – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi1. Przepis art. 300 PostAdmU, zawiera odesłanie numeryczne do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Ten typ odesłań w odróżnieniu od odesłania umownego, wskazuje konkretne przepisy prawa, uzupełniające istniejącą w akcie prawnym lukę. Okazuje się, że zastosowanie w tym wypadku odesłania numerycznego, zamiast ułatwić, spowodowało dość poważne trudności w korzystaniu z przepisów KPC, regulujących obrót zagraniczny. Zaistniałe wątpliwości wiążą się z następującym pytaniem: czy wówczas, gdy norma prawna w wyniku działań nowelizujących zostanie umiejscowiona w innej jednostce redakcyjnej, bądź w innej części aktu normatywnego, której odpowiednie stosowanie nakazywał przepis zawierający odesłanie numeryczne, może, pomimo przeprowadzonych zmian legislacyjnych nadal stanowić uzupełnienie norm niekompletnych? Temu właśnie zagadnieniu jest w szczególności poświęcone niniejsze opracowanie.
Wprowadzenie
Przepisy PostAdmU nie kształtują w pełni samodzielnie postępowania przed sądami administracyjnymi. Jednakże zakres tej samodzielności w porównaniu do wcześniej obowiązującego stanu jest nieporównanie większy. W odróżnieniu od nieobowiązującej już ustawy z 11.5.1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym2, nowe przepisy nie odsyłają w tak szerokim zakresie do unormowań procedur odrębnych3. Zalety takiej techniki legislacyjnej są znane i zostały opisane w literaturze przedmiotu4. Warto zauważyć, że dzięki zastosowaniu techniki odesłań do przepisów odrębnych uniknięto niepotrzebnej rozbudowy PostAdmU o unormowania już funkcjonujące w zbliżonych do postępowania sądowoadministracyjnego procedurach sądowych.
Przepisy PostAdmU zawierające odesłania do regulacji odrębnych, najczęściej nakazują sięganie do przepisów postępowania cywilnego. W porównaniu do stanu prawnego obowiązującego pod rządami NSAU, zrezygnowano ze stosowania przed sądami administracyjnymi przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz Ordynacji podatkowej. Uzupełnienie procedury sądowoadministracyjnej, niektórymi rozwiązaniami zawartymi w procedurze cywilnej jest natomiast usprawiedliwione podobieństwem zachodzącym pomiędzy postępowaniem sądowoadministracyjnym a postępowaniem cywilnym.
Ujęte w PostAdmU odesłania dotyczą odpowiedniego stosowania przepisów postępowania cywilnego regulujących m.in.: doręczanie pism w postępowaniu sądowym (art. 65 § 2 PostAdmU), przeprowadzanie dowodu z dokumentu (art. 106 § 5 PostAdmU), przeprowadzanie dowodów w postępowaniu w razie zaginięcia lub zniszczenia akt (art. 296 § 2 PostAdmU).
Odesłanie do Kodeksu postępowania cywilnego zawiera również treść art. 300 PostAdmU. Powołany przepis w wyraźny sposób nakazuje odpowiednio stosować do postępowania sądowoadministracyjnego w zakresie obrotu zagranicznego, przepisy Części III KPC. Warto dodać, że obowiązek odpowiedniego stosowania do postępowania w zakresie obrotu zagranicznego przepisów Części III KPC, aktualizuje się wyłącznie w takim przypadku, gdy określone zagadnienie prawne, które pojawia się w ramach postępowania w obrocie międzynarodowym, nie zostało już unormowane w PostAdmU.
Zakres stosowania przepisów PostAdmU
Samodzielnymi przepisami regulującymi problematykę postępowania sądowoadministracyjnego w obrocie zagranicznym są przepisy art. 299 § 1−4 PostAdmU obejmujące zasady ustanawiania przez stronę (uczestnika) pełnomocnika dla doręczeń w kraju. Zasad tych nie stosuje się, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, odmiennie reguluje problematykę ustanawiania pełnomocników (art. 299 § 4 PostAdmU).
W pozostałym zakresie [...]