Monitor Prawniczy

nr 20/2006

Jeszcze kilka uwag na tle nowej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i zmian dokonanych w KPC

Mariusz Sorysz
sędzia SR dla Krakowa-Krowodrzy, wykładowca w KSSiP w Krakowie
Abstrakt

Niniejsza wypowiedź jest rozwinięciem uprzednio dokonanego omówienia nowej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28.7.2005 r. zamieszczonego w MoP Nr 8/2006 i 9/2006 - „Nowa ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - zagadnienia wybrane”.


Wprowadzenie

Nową ustawą KSCU05 ustawodawca określił jakie pisma wnoszone przez strony podlegają opłacie sądowej, jak też wprowadził jednolite nazewnictwo dla nich. Obecnie na gruncie tej ustawy możemy wyróżnić opłaty:

- stałe,

- stosunkowe,

- tymczasowe,

- ostateczne,

- podstawowe i

- opłatę kancelaryjną.

Jednym z głównych założeń ustawy było uproszczenie postępowania związanego z obliczeniem i poborem należnych opłat, co miało doprowadzić do przyspieszenia postępowania sądowego, czyli osiągnięcia drugiego celu tej ustawy.

Dokonując analizy przepisów ustawy można dojść do wniosku, że cele te nie zostały w pełni osiągnięte.


Opłaty w postępowaniu uproszczonym w sprawach gospodarczych

W pierwszym rzędzie należy zwrócić uwagę na wątpliwość jaka może się pojawić na tle opłat związanych z postępowaniem uproszczonym w sprawach gospodarczych.

Na tle tego postępowania pojawia się pytanie, czy w sprawach gospodarczych rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym pozew podlega opłacie stałej czy stosunkowej?

Wydaje się, że można postawić tezę, w sprawach gospodarczych rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym od pozwu należna będzie opłata stosunkowa przewidziana w art. 13 KSCU05. Wykazanie słuszności powyższej tezy wymaga przeprowadzenia pewnej analizy.

Po pierwsze, należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 11 KSCU05, opłata jest albo stała, stosunkowa lub podstawowa. Z przepisu tego wynika, że jeżeli od danego rodzaju pisma przewidziana jest jedna opłata, to pismo to nie może podlegać innej opłacie. Zgodnie zaś z art. 12 KSCU05, opłatę stałą pobiera się w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe. W przepisie art. 28 KSCU05 ustawodawca zamieścił regulację dotyczącą opłat sądowych w sprawach podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, dla których przewidziana została opłata stała. Dokonując zestawienia tych trzech przepisów można by poddać w wątpliwość wskazaną tezę. Należy jednak na omawiane przepisy spojrzeć przez pryzmat całej ustawy. Dla prawidłowej wykładni danego przepisu nie można pominąć jego umiejscowienia w ramach podziału ustawy, który nigdy nie jest przypadkowy (nie powinien być przypadkowy). Ustawodawca w omawianej ustawie w Tytule II zamieścił przepisy dotyczące opłat, z tym że [...]