Abstrakt

W świetle art. 234 i 403 KSH dopuszczalne jest odbycie zgromadzenia w innym miejscu niż siedziba spółki. W spółce z o.o. podstawą przyjęcia takiego miejsca jest umowa lub pisemna zgoda wszystkich wspólników. Natomiast w spółce akcyjnej innym miejscem może być miejscowość wskazana w statucie, a w przypadku spółki publicznej także miejscowość będąca siedzibą giełdy, na której dopuszczono do obrotu jej akcje. Jedynym ograniczeniem jest wymóg znajdowania się tego miejsca na terytorium RP. Na tle wspomnianej regulacji powstaje jednak szereg problemów szczegółowych, które są przedmiotem niniejszego opracowania.

Problem

Przede wszystkim nie jest jasne, czy miejsce poza siedzibą może być w umowie (statucie) określone abstrakcyjnie jako inne miejsce, czy zwołującemu może być przyznane prawo swobodnego oznaczenia tego miejsca, czy dopuszczalne jest też wskazanie innego miejsca w regulaminie zgromadzenia, w jakim trybie wyrażana jest pisemna zgoda wspólników na odbycie zgromadzenia w innym miejscu, czy również w spółce akcyjnej możliwe jest na podstawie zgody akcjonariuszy odbycie zgromadzenia w innym miejscu, a także czy zmiana umowy (statutu) w kwestii innego miejsca wymaga też zgody wszystkich wspólników (akcjonariuszy). Wymienione problemy mają istotne znaczenie praktyczne. Znaczenia tego nie zmniejsza powszechnie wyrażana potrzeba dopuszczenia odbywania zgromadzeń in absentia, zwłaszcza z wykorzystaniem Internetu. Związane z tym projekty ustawodawcze dotyczą głównie spółek giełdowych, a ponadto zgłaszane są wątpliwości w kwestii możliwości „wirtualnego” zgromadzenia na gruncie obecnej regulacji¹. Ponadto, wszystkie wymienione problemy pozostaną aktualne również po dopuszczeniu tego sposobu odbywania zgromadzeń. Także wówczas konieczne jest oznaczenie miejsca zgromadzenia. Wynika to w szczególności z potrzeby określenia miejsca (poczty elektronicznej), do którego mają być przekazywane głosy wspólników (akcjonariuszy) oraz w którym ma zostać sporządzony protokół ze zgromadzenia, zwłaszcza protokół notarialny. Również w przypadku zastosowania Internetu dla posiedzeń zarządu lub organu nadzorczego spółki dochodzi do odbycia posiedzenia, a jego miejscem i miejscem sporządzenia protokołu jest miejsce przebywania przewodniczącego danego organu. Takie rozwiązanie ustanawia się niekiedy wprost w statutach². Ponadto, nie jest też wykluczone, iż część wspólników (akcjonariuszy) będzie bezpośrednio uczestniczyć w zgromadzeniu, w którym udział będzie możliwy również via Internet.

Sposób wskazania innego miejsca w umowie (statucie)

Już w okresie vacatio legis nowej kodyfikacji zwracano uwagę na niejasności, wynikające ze zmiany, która w porównaniu z art. 225 KH nastąpiła w art. 234 § 1 KSH. Polega ona na odejściu od liczby mnogiej w wyrazie „miejsca” i może prowadzić do przeciwstawnych wniosków. Literalna wykładnia nowego przepisu uzasadniałaby twierdzenie, że w umowie spółki można wskazać tylko jedno inne miejsce zgromadzeń. Można byłoby nawet przyjąć, iż w razie wskazania takiego miejsca zgromadzenia nie będą mogły odbywać się w siedzibie spółki. Jednak do zaakceptowania byłaby również teza, iż użycie liczby pojedynczej stanowi tylko przejaw konwencji językowej. W związku z tym, ustawodawca nie zamierzał [...]