Monitor Prawniczy

nr 1/2006

Czy wniesienie aportów w ramach podwyższenia kapitału zakładowego wymaga zmiany umowy spółki z o.o.?

Robert Pabis
Autor jest radcą prawnym, wspólnikiem „AMICUS Kancelaria Radców Prawnych W. Kuziel R. Pabis s.c.” w Kielcach.
Abstrakt

W niniejszym artykule Autor poddaje analizie i krytyce stanowisko sądów rejestrowych nakazujące zmianę umowy spółki z o.o. w przypadku wniesienia aportów w ramach podwyższania kapitału zakładowego. Jednocześnie podaje argumenty za przyjęciem stanowiska, iż wystarczające jest zawarcie wymaganych przez art. 158 w zw. z art. 261 KSH danych w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego.

Uwagi wstępne

W orzecznictwie niektórych sądów rejestrowych przejawia się pogląd wymagający, aby w razie pokrywania udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki z o.o. wkładami niepieniężnymi, dokonywać jednoczesnej zmiany umowy spółki poprzez umieszczenie w niej elementów wskazanych w art. 158 KSH.

Powołany przepis stanowi, że jeżeli wkładem do spółki na pokrycie udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również ilość i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Z systematyki Kodeksu spółek handlowych ewidentnie wynika, iż cytowany art. 158 KSH znajduje zastosowanie na etapie tworzenia spółki (argumentum a titulo - przepis umieszczony jest w Rozdziale I Działu I Tytułu III Kodeksu, dotyczącym powstania spółki z o.o.).

Natomiast obowiązek stosowania art. 158 KSH w procesie podwyższenia kapitału zakładowego wynika z art. 261 KSH, zgodnie z którym przepisy Działu I Tytułu III Kodeksu dotyczące wartości nominalnej udziałów1, pełnej wpłaty na poczet kapitału zakładowego2, wpłaty, o której mowa w art. 154 § 3 KSH3 oraz wkładów niepieniężnych stosuje się odpowiednio przy podwyższeniu kapitału zakładowego.

Analiza regulacji Kodeksu spółek handlowych dotyczącej spółki z o.o. nakazuje przyjąć, iż przepisami dotyczącymi wkładów niepieniężnych, które w myśl art. 261 KSH znajdują odpowiednie zastosowanie na etapie podwyższenia kapitału zakładowego, są:

a) powołany wyżej art. 158 KSH,

b) art. 166 § 1 pkt 7 KSH, zgodnie z którym zgłoszenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do sądu rejestrowego powinno zawierać zaznaczenie ewentualnej okoliczności, iż wspólnicy wnoszą do spółki wkłady niepieniężne,

c) art. 175 KSH, zgodnie z którym jeżeli wartość wkładów niepieniężnych została znacznie zawyżona w stosunku do ich wartości zbywczej w dniu zawarcia umowy spółki, wspólnik, który wniósł taki wkład, oraz członkowie zarządu, którzy, wiedząc o tym, zgłosili spółkę do rejestru, obowiązani są solidarnie wyrównać spółce brakującą wartość.

Tylko bowiem te trzy przepisy działu I tytułu III Kodeksu, w sposób jednoznaczny odnoszą się wyłącznie [...]